Wołanie wiernych świata w dniu pogrzebu Ojca Świętego Jana Pawła II: „Santo subito!” było wyrazem powszechnej świadomości, że odszedł do domu Ojca Papież święty. Trzeba wciąż rozpoznawać bogactwo oblicza tej świętości, ale trzeba też poznać i przyjąć za własną naukę tego Papieża o powszechnym powołaniu do świętości; o powołaniu do świętości wszystkich stanów życia w Kościele i w świecie: wiernych świeckich, duchownych i ludzi życia konsekrowanego. To prawda, że natchnieniem dla tego orędzia była Konstytucja dogmatyczna o Kościele II Soboru Watykańskiego i synody biskupów poświęcone wspomnianym stanom życia, ale Ojciec Święty Jan Paweł II uczynił własnym nauczanie II Soboru Watykańskiego, a nauczanie dokumentów poświęconych wymienionym stanom życia wypracował razem z Ojcami synodalnymi i przekazał Kościołowi i światu w adhortacjach: „Christifideles laici”, „Pastores dabo vobis” i „Vita consecrata”. W niezliczonych wypowiedziach przypominał wezwanie wszystkich do doskonałości i świętości chrześcijańskiej.
Zrozumiałe jest, że w tym artykule tylko dotkniemy ogromu przesłania papieskiego na ten temat.

Świeccy - święci

Chrześcijańskie pojmowanie świętości jest niepojmowalne bez odniesienia do Boga - Trzykroć Świętego. Ma ono zastosowanie zarówno do Bożego dzieła stworzenia, jak i do zbawienia. Dlatego też nawet świecki wymiar świata jest pojmowalny dlatego, że u swego bytu ma Boga, i w tym wymiarze, w jakim jest w tym świeckim wymiarze obecny Bóg, także świat jest święty. Jednakże kiedy mówimy o chrześcijańskim powołaniu, mamy na myśli nie ten wymiar świętości Boga, który jest wpisany w stworzony przez Boga świat, ale ten wymiar świętości, który ma charakter nadprzyrodzony, który w sensie chrześcijańskim wiąże się z nadprzyrodzonym przebóstwieniem człowieka mającym swe źródło w zbawczym i uświęcającym dziele Boga przez Chrystusa i Ducha Świętego. Uczestnikami tej świętości Boga stają się fundamentalnie i bytowo wszyscy chrześcijanie w mocy nadprzyrodzonej wiary i sakramentu chrztu św. Z tego przebóstwienia bytu chrześcijanina rodzi się też powołanie do świętości przebóstwionego życia, do naśladowania Boga, który jest Miłością - Miłością miłosierną, objawioną szczególnie w Jezusie Chrystusie. Właśnie dlatego istota świętości życia - w sensie chrześcijańskim wszystkich stanów życia - polega na „doskonałości miłości”. Dlatego też Ojciec Święty Jan Paweł II w adhortacji „Christifideles laici” powie: „Godność świeckich katolików ukazuje się nam w pełni, gdy rozważamy pierwsze i podstawowe powołanie, które Ojciec w Jezusie Chrystusie i przez Ducha Świętego kieruje do każdego z nich, powołanie do świętości, czyli do doskonałości w miłości” (ChL n.16).
Zdaniem Ojca Świętego, wypunktowanie przez II Sobór Watykański prawdy o powszechnym powołaniu do świętości: „wszyscy chrześcijanie jakiegokolwiek stanu i zawodu powołani są do pełni życia chrześcijańskiego i do doskonałości miłości” - stanowi o swoistym priorytecie dorobku tego Soboru: „Można powiedzieć, że ono stało się główną sprawą, którą ten Sobór, zwołany dla ewangelicznej odnowy chrześcijańskiego życia, powierzył wszystkim synom i córkom Kościoła” (tamże). Chrześcijanie świeccy u-Chrystusowieni przez sakrament chrztu nie tracą swego świeckiego charakteru powołania i życia. Chrzest nie odrywa ich od świata, lecz wręcz przeciwnie - uzdalnia ich do świeckiego charakteru świętości, do ewangelicznego odnowienia porządku doczesnego i świeckiego, do pełnienia wszelkich zadań w tym porządku w miłości do Boga, człowieka i świata (por. ChL n.15). Wszelkie zaangażowanie w świecki wymiar świata chrześcijanie świeccy winni traktować jako właściwą sobie przestrzeń i pole urzeczywistniania świętości życia chrześcijańskiego i budowania cywilizacji miłości.

Duchowni - święci

Sakrament święceń kapłańskich nie tylko nie unieważnia tajemnicy chrztu św. i wymogów z niego wynikających, ale potwierdzając je, stwarza nowy poziom chrześcijańskiej godności i nową podstawę do powołania, do urzeczywistniania świętości chrześcijańskiej. Ten nowy poziom godności i powołania polega na nowym u-Chrystusowieniu kapłana. Zarówno nauczanie II Soboru Watykańskiego, jak i Ojca Świętego Jana Pawła II z wielką mocą podkreślają udział już chrześcijan świeckich z mocy sakramentu chrztu św. w godności i misji proroczej, kapłańskiej i królewskiej Chrystusa, ale ten udział staje się nowy w mocy sakramentu święceń kapłańskich. Wspomniana nowość polega na upodobnieniu wyświęconego do Chrystusa - Głowy i Pasterza Kościoła z właściwym tej nowości powołaniem do świętości przez miłość. W adhortacji: „Pastores dabo vobis” Sługa Boży Jan Paweł II stwierdza: „Na mocy święceń kapłańskich, kapłan zostaje upodobniony do Jezusa Chrystusa Głowy i Pasterza Kościoła i otrzymuje w darze «władzę duchową», która jest udziałem we władzy Jezusa Chrystusa, kierującego Kościołem poprzez swojego Ducha” (PDV n.21). Zgodnie z Ewangelią, władza duchownych nie jest panowaniem, ale służeniem, czyli miłowaniem Boga w szczególnej więzi z Jezusem Chrystusem i Duchem Świętym - Osobową Miłością - w łonie Trójcy Świętej. Ojciec Święty w swej adhortacji jasno stwierdzi, że kapłan osiąga świętość poprzez wypełnianie swego posłannictwa w miłości, która jest więzią wszystkich cnót kapłańskich i pozwala ocalić jedność kapłańskiego życia w rozlicznych jego powinnościach związanych z przepowiadaniem Ewangelii, sprawowaniem sakramentów świętych i przewodzeniem ludowi Bożemu współstanowiącemu Kościół Chrystusowy, a także czynnym otwarciem na misyjny charakter tegoż Kościoła. Podobny do Chrystusa Dobrego Pasterza i tożsamy z Nim kapłan urzeczywistnia swe powołanie do świętości poprzez odzwierciedlenie w swym życiu i działaniu Jezusa Chrystusa - Dobrego Pasterza, który w posłuszeństwie Ojcu Niebieskiemu oddał swe życie za zbawienie świata, za Kościół - swoją Oblubienicę (por. PDV n.20-26).
Kościół zawsze miał świadomość, że władza kapłańska ma się wyrażać miłością, czyli darowaniem siebie Bogu i ludziom na wzór Chrystusa Dobrego Pasterza. Ojciec Święty stwierdzi: „Wewnętrzną zasadą, cnotą ożywiającą i kierującą życiem duchowym kapłana, który wzoruje się na Chrystusie Głowie i Pasterzu, jest miłość pasterska, uczestnictwo w miłości pasterskiej samego Jezusa Chrystusa: darmo otrzymany dar Ducha Świętego, a jednocześnie zadanie i wezwanie do odpowiedzialnej i wolnej odpowiedzi prezbitera” (PDV 23).

Wierni życia konsekrowanego - święci

Podobnie do poprzednich stanów życia w Kościele i w świecie również stan wiernych życia konsekrowanego w całym swym zróżnicowaniu budowany jest na konsekracji chrzcielnej i dopełniany, w tym stanie, konsekracją z nowego tytułu - z tytułu profesji rad ewangelicznych: posłuszeństwa, ubóstwa i czystości; także profesji zróżnicowanej. Można powiedzieć, że z tytułu tej nowej konsekracji wierni chrześcijanie podejmują powołanie do świętości w bardziej zradykalizowanej postaci, niż ma to miejsce w stanie życia wiernych świeckich czy duchownych. Radykalizm ten przybiera szczególne oblicze eschatycznego powołania wszystkich chrześcijan, wyrażającego się priorytetową orientacją na powołanie człowieka do przekraczania kategorii czasu i przestrzeni i uobecnianiu wiecznego wymiaru przeznaczenia bytu człowieka, zgodnie z zamysłem Boga Trójjedynego: Ojca, Syna i Ducha Świętego. Jezus Chrystus głosił Ewangelię Królestwa - Królestwa o ponadczasowym wymiarze. Żywa była świadomość już pierwotnego chrześcijaństwa o przemijalności postaci tego świata (por. 1Kor 7, 31) i tego, że nasza prawdziwa Ojczyzna jest w niebie (por. Flp 3, 20). Właśnie wierni życia konsekrowanego w szczególny sposób uobecniają i obrazują to powołanie, które jednocześnie niesie ze sobą profetyczne przesłanie dla innych stanów życia w Kościele i w świecie. Przesłanie to, zawarte m. in. w praktykowaniu ślubów profesji życia konsekrowanego: posłuszeństwa, ubóstwa i czystości, nie tylko przypomina eschatyczny wymiar chrześcijańskiej nadziei, ale jest wręcz wyzwaniem dla wszystkich chrześcijan, a nawet ludzi dobrej woli, wobec którego nie powinno się pozostawać obojętnym (por. VC 84-92). Ojciec Święty Jan Paweł II w swej adhortacji „Vita consecrata” w szczególny sposób uwydatnia trynitarny rys życia wiernych - profesji rad ewangelicznych i urzeczywistniania przez nich powołania do doskonałości miłości, czyli świętości. Ostatecznie bowiem wszystkie przejawy modelu życia wiernych konsekrowanych i ich apostolskiego zaangażowania zorientowane są na urzeczywistnienie powołania do świętości, która polega na miłości Boga i ludzi. Tak pojmowana świętość ze swej istoty staje się przesłaniem profetycznym i zaczynem przemiany świata. Ojciec Święty cytuje m. in. słowa z Orędzia Ojców Synodu poświęconego życiu konsekrowanemu: „Święci i święte zawsze byli źródłem i początkiem odnowy w najtrudniejszych momentach całych dziejów Kościoła (…). Instytuty życia konsekrowanego muszą mieć świadomość, że przez profesję rad ewangelicznych pełnią szczególną misję w dzisiejszym Kościele, my zaś musimy je wspierać w wypełnianiu tej misji” (por. VC n. 35).
Wymowa świętości życia wiernych konsekrowanych czerpie, oczywiście, swą moc z faktu obrazowania i uobecniania tej miłości, którą jest Bóg, i którą umiłował nas w Chrystusie Jezusie - Bóg w Tajemnicy trynitarnej: Ojca, Syna i Ducha Świętego. Ojciec Święty zauważa, że właśnie komunijny charakter wspólnot życia konsekrowanego ze swej istoty jest odblaskiem Komunii trynitarnej (por. VC n.14-17; 41-42). Jak Komunia Osób Boskich - Trójca Święta zespolona jest Miłością Osobową - Duchem Świętym, tak komunia wspólnot wiernych życia konsekrowanego powołana jest do tego, by w świecie uobecniać Miłość Bożą, by stawać się żywym odzwierciedleniem świętości Boga w świecie przez miłość wcielaną w życie we wszystkich przejawach życia konsekrowanego we wspólnotach i rozlicznych dziełach pełnionych na drogach radykalizmu ewangelicznego w Chrystusowym Kościele, na różnych areopagach współczesnego świata, zgodnie z własnym charyzmatem poszczególnych wspólnot (por. VC n.73-103).