Katarzyna Dobrowolska: Za nami rok epidemii, jak ten czas nacechowany nauką zdalną, wieloma obostrzeniami i ograniczeniami wpłynął na katechezę?

Ks. dr Karol Zegan: Na pewno nie pozostaje on obojętny dla katechezy. Już podczas stacjonarnych zajęć szkolnych nie zawsze można było przekazywać wiarę poza wiedzą. Przy zdalnym nauczaniu brak osobistego kontaktu z katechetą nie sprzyja i przekazywaniu wiedzy, a tym bardziej doświadczeniu wiary. Nie sposób wprowadzić uczniów w atmosferę modlitwy, w przeżycie religijne, tak jak to nieraz było możliwe we wspólnocie klasowej.

Największym wyzwaniem jest przygotowanie uczniów do sakramentów zwłaszcza I Komunii św. i bierzmowania. Z drugiej strony możemy zobaczyć to, co jest bardzo fundamentalne w wychowaniu religijnym, że to rodzice mają tak naprawdę przygotować swoje dzieci do sakramentów i to na nich spoczywa dzisiaj o wiele bardziej ten obowiązek. Dlatego ta sytuacja bardziej uświadomiła wielu rodzicom ich obowiązki i ich rolę, która jest nie do zastąpienia. Ten czas pozbawił nas również możliwości regularnej formacji katechetów zarówno duchowej, jak i metodycznej. Organizowane rekolekcje online dla katechetów świeckich, szkolenia metodyczne online, na pewno nie wspomagają katechetów w takim stopniu jak spotkania bezpośrednie – dające im szansę na rozmowę, na wymianę swoich doświadczeń, dzielenie się swoimi sukcesami czy kłopotami. Tak poszukuje się jakiś kreatywnych rozwiązań.

Katecheci stanęli przed wieloma problemami, np. sprzętowymi, dostosowaniem metod pracy z uczniem, używaniem środków komunikacji. Jak sobie radzą z tymi wyzwaniami?

Na początku nauczania zdalnego w ubiegłym roku szkolnym wszyscy musieli się wdrożyć do tego typu nauczania i wtedy mogły być problemy sprzętowe, związane z poszukiwaniem metod nauczania zdalnego i różnych platform komunikacji. Od września 2020 r. ta sytuacja wygląda na pewno inaczej, nauczyciele religii korzystają ze swojego sprzętu albo z udostępnionego przez szkoły. W większości szkół system prowadzenia zajęć przez Teams w miarę możliwości się sprawdza. W wielu przypadkach katecheci, którzy prowadzą zdalne zajęcia w szkołach borykają się z problemem braku wolnych sal klasowych, z których te zajęcia mogliby poprowadzić i często muszą to czynić z pokoju nauczycielskiego wraz z innymi nauczycielami.

Dodatkową trudnością było nauczanie hybrydowe, gdy jedne klasy uczyły się zdalnie drugie stacjonarnie. Jeszcze inną kwestią jest sama realizacja jednostki dydaktycznej online, trwającej ok 30 minut, pozostały kwadrans to praca własna ucznia. Po sprawdzeniu dziennika elektronicznego i często jakiś kłopotów z wywołaniem wszystkich uczniów, na samą lekcję nie pozostaje zbyt dużo czasu. Na początku udostępnialiśmy katechetom linki do stron internetowych z materiałami do wykorzystania na katechezie, obecnie katecheza przebiega według programu nauczania.

Ograniczenia związane z epidemią zahamowały wiele inicjatyw: działanie SCK, wolontariat, różnego rodzaju akcje duszpasterskie. Jednak mimo tych trudności, rodzą się nowe, widać zaangażowanie i wiele kreatywności wśród katechetów.

Niektóre z inicjatyw duszpasterskich z uczniami zostały przeniesione do internetu. W sposób zdalny został przeprowadzony diecezjalny etap Ogólnopolskiej Olimpiady Teologii Katolickiej czy Diecezjalny Konkurs Biblijny. Często podobnie odbywają się spotkania dla grup duszpasterskich i formacyjnych dla kandydatów do bierzmowania. Spotkania formacyjne dla rodziców dzieci pierwszokomunijnych i kandydatów do bierzmowania nieraz odbywają się w kościołach, a jakaś część zdalnie. Wiele działań duszpasterskich zostało zawieszonych, jednak trzeba przyznać, że księża katecheci poszukują różnych możliwości podtrzymywania więzi z grupami parafialnymi, mamy na to sporo przykładów.