Reklama

Niedziela Sandomierska

Rozwój serwisu internetowego Cyfrowa Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu

Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu po raz kolejny udostępniła w Internecie swoje cenne zbiory biblioteczne i archiwalne. Stało się to możliwe dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu rządowego Kultura Cyfrowa. Środki te, wysokości 50 tys. zł, przeznaczone zostały na zadanie pod nazwą Rozwój Cyfrowej Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu. Digitalizacja i udostępnienie zbioru rękopisów. Łączny koszt wszystkich prac związanych z tą inicjatywą wyniósł 62 780 zł.

2025-10-27 12:38

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Celem projektu był rozwój i zwiększenie atrakcyjności serwisu Cyfrowa Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu. Wspomniane repozytorium cyfrowe diecezjalna książnica prowadzi już ponad 15 lat. Odpowiednią infrastrukturę pozwalającą na przechowywanie i udostępnianie zdigitalizowanych wersji obiektów piśmienniczych zainstalowano pod koniec 2008 r. Pierwsze skany opublikowano już w styczniu 2009 r. Od tego czasu do biblioteki cyfrowej trafiło 2 677 obiektów. Wśród nich są manuskrypty średniowieczne, nowożytne rękopisy biblioteczne, inkunabuły, starodruki, książki i czasopisma z XIX i XX w., dokumenty pergaminowe, archiwalia, muzykalia i wiele innych. Z racji na rosnącą liczbę skanów koniecznym było stałe powiększanie przestrzeni dyskowej do ich przechowywania. Obecnie znajdują się one już na czterech macierzach dyskowych. Zadanie zrealizowane w 2025 r. zakładało zakup jednej z nich, gdzie wgrywane są najnowsze pliki. Cyfrowe wersje obiektów udostępniane są Internecie poprzez serwis oparty na oprogramowaniu dLibra. Od 2008 r. był on już kilkukrotnie aktualizowany. W chwili obecnej jest to już szósta wersja tegoż oprogramowania. Od momentu udostępnienia pierwszych skanów Cyfrowa Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu odnotowała prawie 10 milionów unikalnych wizyt. Można z niej korzystać z dowolnego miejsca na świecie i jest to całkowicie darmowe.

W 2025 r. Cyfrowa Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu w ramach zadania ministerialnego wzbogacona została o 47 obiektów rękopiśmiennych. Wśród nich znalazł się jeden kodeks średniowieczny, który jest anonimowym komentarzem do listów św. Pawła. Oprócz niego udostępniano kilkadziesiąt książek rękopiśmiennych, m.in. utwory literackie, poradniki i receptariusze (np. ziołolecznictwo), dzieła filozoficzne i prawnicze. Z tych woluminów na szczególną uwagę zasługuje rękopis z księgozbioru sandomierskich benedyktynek zatytułowany Szkoła serdeczna. Sandomierski manuskrypt to najprawdopodobniej jedyne i to dość wczesne tłumaczenie tej książki na język polski. Jest dzieło belgijskiego mnicha Benedykta van Haeftena wydane w 1629 r., które propagowało kul Najświętszego Serca Jezusowego. Dodatkowym atutem tegoż rękopisu jest kompletność wszystkich emblematów, czyli tekstu łączonego z grafikami, względem łacińskiego oryginału. Poświadcza on zarówno wysoką kulturę umysłową sandomierskich benedyktynek, jak również translatorskie zdolności jezuitów, z kręgu których najprawdopodobniej wyszło to tłumaczenie. Oprócz wspomnianych książek rękopiśmiennych w ramach zadania udostępniono również dokumenty źródłowe. Odnaleźć w nich można informacje o dziejach zgromadzeń zakonnych, m.in. pijarów i reformatów, jak również dane o osadach i parafiach z historycznego terenu ziemi sandomierskiej (m.in. Tuligłowy, Szewna, Janików). Na szczególną uwagę zasługują również księgi metrykalne parafii Cerekiew, Kraśnik i kościoła filialnego w Kluczkowicach (XVII-XVIII w.). Połowa z omówionych powyżej obiektów rękopiśmiennych oprócz digitalizacji przeszła również niezbędny proces przygotowania konserwatorskiego. Polegał on m.in. na czyszczeniu i prasowaniu kart oraz podklejaniu zniszczonych fragmentów papieru. Działania te w znaczący sposób przyczyniły się do zabezpieczenia tych zabytków na dalsze lata przechowywania.

Różnorodny charakter udostępnionych obiektów rękopiśmiennych jest szansą na to, że cenne zbiory Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu dotrą do szerokiego grona odbiorców. Nie tylko tych korzystających ze zbiorów w celach naukowych, ale również w celach hobbystycznych, czy genealogicznych. W kolejnych latach diecezjalna książnica planuje uzupełnianie cyfrowego repozytorium kolejnymi ciekawymi kolekcjami bibliotecznymi.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej Niezbędnika Katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca. Dostępna jest również wersja PDF naszego Niezbędnika!

CZYTAJ DALEJ

To ile za te wypominki?

Przez cały listopad w parafiach odprawiamy tzw. wypominki. To nic innego, jak modlitwa polegająca na wyczytywaniu imion i nazwisk naszych bliskich i dalszych zmarłych

Wypominki są jednorazowe, oktawalne, półroczne i roczne. Wypisujemy na kartkach nazwiska zmarłych i przynosimy je do swoich duszpasterzy. Wypominki jednorazowe odczytuje się na cmentarzu, oktawalne przez 8 dni od dnia Wszystkich Świętych (często połączone z nabożeństwem różańcowym), a roczne przez cały rok przed niedzielnymi Mszami. Tradycja ma długą historię. W liturgii eucharystycznej sprawowanej w starożytnym Kościele odczytywano tzw. dyptyki, na których chrześcijanie wypisywali imiona żyjących biskupów, ofiarodawców, dobrodziejów, ale także świętych męczenników i wyznawców, oraz wiernych zmarłych. Imiona odczytywano głośno i trwało to bardzo długo. Drugą listę, listę świętych, odczytywał już sam biskup.
CZYTAJ DALEJ

O sztucznej inteligencji w życiu Kościoła

2025-10-29 20:59

[ TEMATY ]

UKSW

Łukasz Krzysztofka/Niedziela

„Cyfrowa rewolucja – Antiqua et nova. Bóg – człowiek – sieć” – to tytuł ogólnopolskiej konferencji naukowej, która odbyła się dzisiaj na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

W czasie obrad dyskutowano mi.in. o prawdzie w odniesieniu do generatywnej sztucznej inteligencji, negatywnym wpływie AI na człowieka, zwłaszcza na ludzką psychikę, intelekt i duchowość, a także o uzależnieniach od mediów społecznościowych i gier komputerowych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję