Pobyt na Ukrainie w dniach 21-24 sierpnia rozpoczęliśmy we Lwowie, natomiast bazą noclegową było centrum sportowe w Busku, które władze miasta oddały do dyspozycji prawie 100 członkom Związku Strzeleckiego „Strzelec” Organizacji Społeczno-Wychowawczej. W Busku znajduje się stary cmentarz, na którym jest m.in. polska kwatera wojskowa z czasów obrony Lwowa przed bolszewikami z 1920 r., pieczołowicie odbudowana przez miejscowych Polaków. Tutaj złożono kwiaty i znicze, tak samo na Cmentarzu Orląt Lwowskich na Łyczakowie, gdzie dodatkowo wręczone zostały awanse kilkunastu dowódcom kadry strzeleckiej z Podkarpacia, które otrzymali z rąk Szefa Sztabu Komendy Głównej młodszego inspektora ZS Marcina Waszczuka.
Zadwórze ożywa w sierpniu, kiedy obchodzona jest tutaj rocznica bitwy. W tym roku Mszę św. odprawianą w intencji poległych koncelebrowali: kapelan „Strzelca” w Leżajsku o. Radomił Wójcikowski, salezjanie - ks. Tadeusz Pater z Przemyśla i ks. Piotr Smolka z Przemyślan na Ukrainie oraz proboszcz kościoła św. Stanisława w Busku - saletyn ks. Robert Głodowski z Rzeszowa, który wygłosił homilię. Została także poświęcona tablica pamięci żołnierzy spod Zadwórza. Uroczystość zakończyło odśpiewanie hymnów polskiego i ukraińskiego oraz złożenie kwiatów i zniczy.
Na uroczystości przybyli przedstawiciele Związku Strzeleckiego, organizacji kombatanckich, harcerze z Polski i Lwowa, przyjechali przedstawiciele Rzeszowa, Przemyśla, Stalowej Woli, Leżajska, Warszawy, amerykańskiej Polonii, Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Oddział w Rzeszowie. Wśród gości obecni byli m.in.: wicemarszałek Sejmu RP Marek Kuchciński, sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Kunert, sekretarz Państwowej Międzyresortowej Komisji do spraw Upamiętnienia Ofiar Wojny i Represji Politycznych Ukrainy Swiatosław Szeremeta, lwowski wicewojewoda Myron Jankiw, pierwszy zastępca konsula generalnego RP we Lwowie Andrzej Drozd, Maria Mirecka-Loryś - siostra ks. Bronisława Mireckiego - jednego z dziewięciu cudem ocalałych w bitwie pod Zadwórzem, rowerzyści Klubu Sportowego „Pogoń” Lwów, przedstawiciele społeczności polskiej na Ukrainie.
W Zadwórzu pochowano polskich żołnierzy, którzy 90 lat temu uratowali Lwów przed bolszewikami. W bitwie z oddziału liczącego ponad 400 żołnierzy poległo 318, pozostali zaginęli bez wieści lub pognano ich do niewoli w głąb Rosji. Podczas identyfikacji rozpoznano 106 polskich obrońców, pozostałych pochowano jako „nieznanych żołnierzy”. Zwłoki 5 zadwórzaków przewieziono na Cmentarz Orląt Lwowskich i pochowano w symbolicznej kwaterze nr 1, zw. zadówrzańską. W 1920 r. nad zbiorową mogiłą usypano kurhan i odsłonięto Pomnik Chwały w kształcie słupa granicznego. U stóp kurhanu umieszczono tablicę: „Orlętom poległym w dniu 17 sierpnia 1920 r. w walkach o całość ziem kresowych”. Pomnik przetrwał wojnę i komunizm. Władze ukraińskie nie pozwoliły na odtworzenie na tablicy przedwojennej treści. Obecnie brzmi: „Polskim Orlętom poległym w walce z wojskami bolszewickimi”. Do dzisiaj przejeżdżające pociągi sygnałem oddają cześć poległym żołnierzom.
Pobyt Związku Strzeleckiego „Strzelec” OS-W był możliwy dzięki współpracy Marszałka Województwa Podkarpackiego, Wojewody Podkarpackiego, Prezydenta Miasta Rzeszowa oraz Kurii Biskupiej w Rzeszowie. Organizatorem była Jednostka Strzelecka 2021 im. Płk. L. Lisa-Kuli z Rzeszowa i jej dowódca Marek Strączek wraz z jednostkami z całego województwa.
Pomóż w rozwoju naszego portalu