(część I)

Watykańska Kongregacja do spraw Duchowieństwa organizuje co kilka lat dla kapłanów z całego świata międzynarodowy kongres, który jest jednocześnie kapłańskimi rekolekcjami. W tym roku taki zjazd odbył się na Malcie w dniach 18-25 października. Wzięło w nim udział przeszło tysiąc księży. Diecezję łomżyńską reprezentowało 4 kapłanów: rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Łomży ks. Andrzej Miałchowski, ojciec duchowny ks. Jan Okuła, prefekt Seminarium ks. Kazimierz Wołpiuk, i proboszcz parafii Dobrzyjałowo ks. Sławomir Grodecki.
Rekolekcyjny pobyt na Malcie był dla mnie osobiście doświadczeniem pogłębienia kapłańskiej tożsamości oraz zauroczeniem się bogactwem duchowości, historii, kultury oraz pięknem krajobrazu tej maleńkiej wyspy nazywanej „bramą Europy”.

Malownicze położenie wyspy

Malta i otaczające ją wysepki leżą w centralnej części Morza Śródziemnego. Wyspa (27 km długości, 14 km szerokości) położona jest 90 km od Sycylii i 300 km od Afryki. Zamieszkuje ją 350 tys. ludzi. Nieopodal leżąca wyspa Gozo, wchodząca w skład państwa, liczy 29 tys. mieszkańców.
Maltańczycy posługują się swoim językiem pochodzenia semickiego z alfabetem łacińskim. Urzędowym zaś językiem jest angielski, bowiem od 1814 do 1960 r. wyspa była kolonią brytyjską.

Fascynująca historia

Pierwsi osadnicy pojawili się na wyspie ok. 5000 lat przed Chrystusem. Tworzyli bogatą cywilizację kulturową, religijną i materialną. Byli to ludzie pogodni, życzliwi, pracowici, bardzo gościnni. Te cechy, wydaje się, że maltańczycy posiadają do dzisiaj. Charakteryzowała ich też głęboka religijności pierwotna związana z kultem matki ziemi.
Wyspą interesowali się Kartagińczycy i Rzymianie. W 60 r. u nabrzeży rozbił się okręt wiozący do Rzymu uwięzionego św. Pawła. Apostoł przebywał na Malcie 3 miesiące głosząc mieszkańcom Ewangelię. Wydarzenie to opisują Dzieje Apostolskie.
Św. Paweł był przyjęty przez ludność życzliwie. Maltańczycy do dnia dzisiejszego są wierni Ewangelii. Wyspa przechodziła różne koleje. Poznała władzę Rzymu, Francji, Hiszpanii, Anglii. Doświadczyła tureckich najazdów. W 1530 r. znalazła się tutaj siedziba Zakon Kawalerów św. Jana, zwanych joannitami. Charakterystyczny jest ich znak - ośmioramienny krzyż.
W tym czasie rycerze bronili wyspy przed tureckim zalewem. Wstrzymali też ich zapędy, by zawładnąć całą Europą. Bitwa pod Lepanto w 1517 r. należy do tych, które miały ważny wpływ na losy Europy. Zabytki z tamtego okresu to szpital joannitów (obecnie międzynarodowe centrum konferencyjne, w którym odbywały się nasze konferencje rekolekcyjne), ogromne morskie fortyfikacje, port. Przepiękne i doskonale utrzymane kościoły zachwycają turystów.

Malowniczy i ciepły krajobraz

Dla podróżnika, który pierwszy raz tam przybywa, wyspa ukazuje swoje egzotyczne piękno. Łączy bowiem w harmonii dwa krajobrazy: afrykański i europejski. To także widać w niskim, solidnym i ciasnym budownictwie z kamienia. Klimat ciepły. Taki też i krajobraz koloru żółtego, z odcieniami lekkiego brązu. Na wyspie nie ma lasów. Podziwiać zaś można piękne palmy, ogrody z uroczymi kwitnącymi krzewami, niewielkie sady drzew cytrusowych, oraz winnice usytuowane tarasowo. Plaże w większości są kamieniste, niekiedy tak ostre, że można pokaleczyć stopy. Przezroczysta woda morska ma kolor przejrzystej zieleni i włoskiego błękitu.

Kościół znaczony śladami Apostoła Pawła

Zdecydowaną większość mieszkańców stanowią katolicy. Niewielka jest liczba chrześcijan wyznania anglikańskiego i innych wspólnot religijnych.
Kościół stanowią dwie diecezje: na Malcie i na wyspie Gozo. Funkcjonują dwa seminaria duchowne. Jedno liczy 34, drugie 20 kleryków. Jak na ilość mieszkańców - to liczba kandydatów do kapłaństwa jest duża. W odróżnieniu od ciasnej zabudowy - świątynie mają dużą przestrzeń. Jest ich ponad 350.
Na niedzielną Mszę św. uczęszcza ok. 85 procent mieszkańców wyspy. Chrześcijaństwo jest widoczne w codziennym życiu mieszkańców. Przejawia się to także w zewnętrznych znakach. Większość domów oznaczona jest chrześcijańskimi symbolami, małymi obrazkami, rzeźbami, czy wyrobami z ceramiki przedstawiającymi Jezusa, Maryję i świętych. Na fladze narodowej koloru biało-czerwonego widnieje krzyż św. Jerzego.
Duże wrażenie wywarła na mnie bazylika św. Pawła. W podziemiach znajduje się grota, w której św. Paweł głosił Ewangelię.
Nad stolicą Valletta górują wieże katedry św. Jana. W jednej z kaplic tej świątyni przyciągają wzrok i zachwycają obrazy Caravaggia: „św. Hieronim” i „Ścięcie św. Jana Chrzciciela”.
Rekolekcyjne konferencje wprowadzały nas do serca Ewangelii - Jezusa Chrystusa, zachęcały też, by przechodząc uliczkami miasta zapragnąć spotkania z Apostołem Pawłem. Chodząc jego śladami miałem wewnętrzne odczucie, że on był tutaj przed chwilą, mimo że od tamtego czasu minęły prawie dwa tysiące lat.