Reklama

Kardynał Stefan Wyszyński - świadek wiary (cz. 190)

Niedziela gnieźnieńska 38/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W 1965 r. napięć na linii władze państwowe - Kościół nie brakowało. Kolejnym powodem nieporozumienia było działanie cenzury, która utrudniała wszelką działalność wydawniczą Kościoła i w ten sposób uniemożliwiała pełnienie jemu misji w pełnym wymiarze. Był to jeden z głównych instrumentów walki władz z Kościołem. Z roku na rok komunistyczne władze wykorzystywały to narzędzie z coraz większą mocą. W związku z działalnością cenzury kard. Stefan Wyszyński interweniował w krótkim odstępie czasu.

Najpierw, 15 marca wraz z sekretarzem Episkopatu bp. Zygmuntem Choromańskim przygotował list protestacyjny do Rady Ministrów w sprawie utrudniania przez cenzurę wydania polskich przekładów dokumentów Stolicy Apostolskiej. W dokumencie, podpisanym w imieniu Episkopatu przez Sekretarza Episkopatu, Kościół skarżył się, że nie otrzymał pozwolenia na ogłoszenie polskiej wersji najnowszej encykliki Pawła VI Ecclesiam suam oraz soborowego dekretu O środkach społecznego przekazu. Zdaniem biskupów jest to wyraz jawnej dyskryminacji Kościoła katolickiego w Polsce i nieprzyjaznej postawy wobec Watykanu. Brak możliwości zapoznania się przez wiernych z nauczaniem Kościoła jest także krzywdą im wyrządzoną. W końcu, podkreślili biskupi, taka postawa cenzury przyczynia się walnie do powstawania nieprzychylnych dla Polski opinii w świecie i szkodzi polskiej racji stanu. Bp Choromański poprosił w imieniu Episkopatu o pozwolenie na druk pełnego tekstu obu dokumentów w urzędowych organach kurii diecezjalnych i w postaci broszur przez wydawnictwa katolickie.

9 kwietnia Prymas Polski wystosował w imieniu Episkopatu memoriał do Rządu PRL w sprawie działania cenzury. W dokumencie tym czytamy:

Episkopat Polski w obliczu 20-lecia PRL oraz w przededniu tysiąclecia służby Kościoła katolickiego w dziejach doli i niedoli Narodu Polskiego przedstawia Rządowi PRL sytuację wydawniczą tegoż Kościoła w PRL i prosi o uzwględnienie jego postulatów w tej dziedzinie, jak następuje:

1. Działalność wydawnicza należy współcześnie do podstawowych wymogów i objawów życia każdej społeczności, a wolność w rozwijaniu tej działalności stanowi jeden z zasadniczych elementów wolności społecznej w ogóle.

Z tych podstawowych założeń władze PRL wyjęły Kościół katolicki o tyle, że uniemożliwiają mu taką działalność wydawniczą, jaka jest konieczna dla jego religijnego posłannictwa, i do jakiej ma prawo wobec faktu, że stanowi go przytłaczająca większość obywateli PRL.

2. Episkopat nie zamierza niniejszym memoriałem przedstawiać szczegółowej analizy form prawnych i warunków faktycznych, którymi władze PRL w okresie 20-lecia stopniowo coraz bardziej ograniczały działalność wydawniczą instytucji wydawniczych Kościoła.

Wystarczy stwierdzić, że gdy władze PRL pozbawiły Kościół w zasadzie jego środków produkcji w zakresie wydawniczym w postaci przemysłu papierniczego i drukarskiego, złudna okazała się nadzieja, że władze PRL przynajmniej powszechnie obowiązujące przepisy prawne i procedury w zakresie wydawnictw zastosują do działalności instytucji wydawniczych Kościoła. W rzeczywistości bowiem działalność instytucji wydawniczych Kościoła, acz nominalnie podlegała Departamentowi Wydawnictw w Ministerstwie Kultury i Sztuki - faktycznie poddana została wyjątkowemu prawu, czyli specjalnym instancjom i specjalnym zasadom, metodom i środkom.

Ta polityka władz PRL wobec działalności wydawniczej Kościoła jaskrawo zacieśniła jego instytucjom wydawniczym tematykę wydawniczą aż do eliminacji niektórych, dla członków Kościoła życiowych, działów. W dopuszczonym zakresie tematycznym specjalną procedurą, zwłaszcza w stosunku do planów wydawniczych i przydziału papieru, nie tylko ogranicza możliwości wydawnicze instytucji wydawniczych Kościoła do minimum, lecz co roku sprowadza je do stanu niepewności istnienia w roku następnym.

W rezultacie szerokie rzesze Kościoła w PRL nie mają dostępu do potrzebnej im literatury religijnej. Nawet dzieci i młodzież szkolna nie mogą uzyskać w koniecznym im i wystarczającym zakresie podręczników do nauki religii.

Nie mniej boleśnie przedstawia się sprawa czasopism, jakie instytucje wydawnicze Kościoła mogą dostarczać szerokim rzeszom ludności katolickiej. Dwa jedynie tygodniki mogą się dla nich ukazywać, lecz w nakładzie, który nawet nie wystarcza do zaspokojenia potrzeb ludności żyjącej w dwóch diecezjach, w których tygodniki te wolno wydawać.

Sprawa cenzurowania przez władze państwowe wydawnictw katolickich jest jeszcze jednym ubolewania godnym problemem.

3. Powyższym do maksimum memoriałem Episkopat Polski nie zamierza wprowadzać do rozdźwięku między władze PRL a Kościół. Uważa natomiast za swój obowiązek powiadomić władze PRL o trudnościach, jakie Kościół przeżywa, i prosić o wydanie zarządzeń, które by im zapobiegły. Episkopat gotów jest na posiedzeniu Komisji Wspólnej w szczegółach przedstawić potrzeby Kościoła i prosi o zwołanie tejże Komisji.

Memoriał, jak i wiele innych listów hierarchii Kościoła, nie doczekał się odpowiedzi.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Auto uderzyło w nastolatków - jeden zginął, trzech jest w szpitalu

2025-10-07 22:28

Adobe Stock

Samochód wjechał w grupę nastoletnich rowerzystów poruszających się drogą wojewódzką 224 w Łebieńskiej Hucie w powiecie wejherowskim. Zginął jeden z chłopców, trzech trafiło do szpitala. Kierowca uciekł z miejsca zdarzenia.

Policjanci poinformowali na platformie X, że 33-letni obywatel Polski został zatrzymany we wtorek wieczorem, po kilku godzinach od wypadku, na terenie powiatu kościerskiego (woj. pomorskie) po szeroko zakrojonych działaniach poszukiwawczych.
CZYTAJ DALEJ

Awaria samochodu Leona XIV

2025-10-07 12:49

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

Nawet następcy św. Piotra nie zawsze wszystko idzie gładko: jak poinformowała we wtorek włoska agencja informacyjna ANSA, samochód Leona XIV nie chciał zapalić. Samochód miał zawieźć zwierzchnika Kościoła do Castel Gandolfo, gdzie papież w ostatnich tygodniach regularnie przyjeżdża w poniedziałkowe wieczory, aby spędzić tam noc i dzień.

Awaria samochodu tylko na krótko opóźniła papieską podróż. Jak podała agencja ANSA, po kilku chwilach papież wsiadł do samochodu towarzyszącego. Bagaż również został szybko przeniesiony.
CZYTAJ DALEJ

Papież Leon XIV zaproszony do Gietrzwałdu

2025-10-08 14:57

[ TEMATY ]

Gietrzwałd

zaproszenie

Leon XIV

Vatican Media

Papież Leon XIV i abp Józef Górzyński

Papież Leon XIV i abp Józef Górzyński

Metropolita warmiński spotkał się z Papieżem w Watykanie i przekazał Ojcu Świętemu zaproszenie do Polski na 150-lecie objawień maryjnych w Gietrzwałdzie. Ten jubileusz przypada w 2027 roku. W rozmowie z Radiem Watykańskim-Vatican News abp Józef Górzyński zdradził, że w ten sposób dołączył się do zaproszeń skierowanych do Ojca Świętego przez Prezydentów RP.

W Watykanie abp Józef Górzyński, metropolita warmiński, uczestniczył w audiencji generalnej, podczas której przekazał Papieżowi Leonowi XIV dar archidiecezji warmińskiej. To relikwiarz z relikwiami męczennic - sióstr katarzynek, beatyfikowanych w maju tego roku. „To dar sióstr, ale ja miałem szczęście go przekazać” – powiedział hierarcha Radiu Watykańskiemu-Vatican News.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję