Reklama

Króluje na wigilijnym stole...

Niedziela kielecka 51/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Karp (Cyprinus carpio) to ryba wzbudzająca sprzeczne emocje kulinarne. Jedni są jej smakoszami, inni zagorzałymi przeciwnikami. Ale wszystkich godzi wigilijny stół, na którym karp króluje od pokoleń. W opisach wigilijnej wieczerzy wymienia go w swych pamiętnikach Julian Ursyn Niemcewicz: „Dnia tego jednakowy po całej może Polsce był obiad. Trzy zupy, migdałowa z rodzynkami, barszcz z uszkami, grzybami i śledziem, kucja dla służących, krążki z chrzanem, karp do podlewy, szczupak z szafranem, placuszki z makiem i miodem, okonie z posiekanymi jajami”.
Wieczerza wigilijna z karpiem trwała w kształcie prawie niezmiennym aż do 20-lecia międzywojennego. Realia polskiego stołu nieco się zmieniły, ale karp pozostał.
Choć niektórzy, zrażeni jego mulistym posmakiem, próbują zastąpić go dorszem czy mintajem, i tak panie domu przyrządzają karpia chętnie i na różne sposoby: panierowanego, pieczonego w całości, po żydowsku, w szarym lub migdałowym sosie. Karp może być nadziewany, duszony z linem, zapiekany w śmietanie, po węgiersku i z masłem cytrynowym (podaję za Markiem Łebkowskim w: Przysmaki polskiego stołu; Świat Książki; Warszawa 2001).
Karp i jego hodowla sięga początków naszej ery. Pierwsze historyczne wzmianki o nim możemy znaleźć już u Arystotelesa i Pliniusza. W Australii karp traktowany jest jako „chwast wodny”. Pod karą wysokiej grzywny nie wolno go wypuszczać na wolność.
W Polsce karp jest wymieniany po raz pierwszy przez Jana Długosza (w herbie rycerza biorącego udział w bitwie pod Grunwaldem). Najstarsze i największe skupiska gospodarstw stawowych w średniowiecznej Polsce znajdowały się w dorzeczach górnej Wisły i Odry. Rozkwit hodowli karpia przypadł na XVI/XVII wiek.
Karp żyje w wodach wolno płynących, w zbiornikach zaporowych i łowiskach. Roczna produkcja karpia na świecie sięga 200 tys. ton. Środowisko wędkarzy, specjalnie zamiłowanych w łowieniu karpia nosi nazwę „karpiarzy”. Na pytanie, gdzie złowimy karpia obecnie na Kielecczyźnie, odpowiada Krzysztof Osóbka, wędkarz z Koła Wędkarskiego przy Kieleckiej Kopalni Surowców Mineralnych.
Jego zdaniem, karpie występują w Sukowie, na Chańczy, Mójczy, w Śladkowie, w Nidzie i Wiśle. - Czy nazwałbyś karpia rybą szlachetną? - pytam 15-letniego Maćka z koła wędkarskiego „Brzana”.- To zależy od tego, kto go łowi, np. dla „karpiarza” będzie on najszlachetniejszy z możliwych, tak jak jedni uważają go za najinteligentniejszą rybę, a inni za najgłupszą.
Trochę mi smutno, gdy obserwuję biedne karpie w naszych supermarketach, niemrawo pluskające się w tłumie innych nieszczęśników. No cóż, siła tradycji... Ale Wigilia bez karpia? - Nigdy w życiu!

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Herbert (nie)oczywisty

Niedziela Ogólnopolska 30/2024, str. 52-53

[ TEMATY ]

Herbert

wikipedia.org

Zbigniew Herbert

Zbigniew Herbert

W okresie kryzysu wartości moralnych, w czasach zwątpienia, Zbigniew Herbert zawsze stał po stronie najistotniejszych zasad i idei.

W życiu przestrzegał kodeksów etycznych, w sztuce i kulturze stale odnajdował jej sens i piękno, a jego poezja była lekarstwem na problemy codziennego świata. Walczył słowem o słowo. Wprawdzie polityka zdominowała ostatnie lata jego życia, ale przecież wciąż powstawała poezja, która pokazywała, jak godnie żyć i zachować twarz.
CZYTAJ DALEJ

Rok 2025 Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera

2024-10-29 21:32

[ TEMATY ]

ks. prof. Józef Tischner

rok 2025

wikipedia.org.pl

W 2025 r. mija 25 lat od śmierci autora „Etyki Solidarności”. Postać wybitnego polskiego filozofa, znanego kapłana postanowili przypomnieć senatorowie RP, którzy na posiedzeniu 29 października zdecydowali o tym, że rok 2025 będzie Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera.

Podczas podejmowania decyzji na temat okolicznościowej uchwały na temat ks. prof. Józefa Tischnera z senatorami spotkał się w sali obrad Kazimierz Tischner, brat autora „Etyki Solidarności” i zarazem prezes Stowarzyszenia Drogami Tischnera. Zrzesza ono około 30 placówek, którym patronuje ks. prof. Józef Tischner. - Bardzo się cieszę. Jestem w trakcie przygotowywania całego programu obchodów 25 rocznicy śmierci mojego brata. Dużo pracy przed nami, ale jedno mogę na pewno zdradzić, że będzie się wiele działo - komentuje Kazimierz Tischner.
CZYTAJ DALEJ

Powstała Rada Naukowa Muzeum bł. Jerzego Popiełuszki

Inspiracja, koordynacja działań, recenzowanie oraz stworzenie przestrzeni do wymiany myśli. Tym ma zajmować się nowoutworzona Rada Naukowa. Na jej czele stanął prof. Paweł Skibiński z Uniwersytetu Warszawskiego.

Zadaniem Rady Naukowej Muzeum bł. Jerzego Popiełuszki będzie weryfikacja stanu badań oraz wytyczenie kierunków działań naukowych związanych z postacią błogosławionego. Prof. Paweł Skibiński – przewodniczący Rady wskazał cztery obszary działań, na których w najbliższych miesiącach skupią się prace. Inspiracja, koordynacja działań, recenzowanie oraz stworzenie przestrzeni do wymiany myśli.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję