Reklama

Najstarsza Nekropolia Rzeszowa 1792-1909

Niedziela rzeszowska 44/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stary Cmentarz w Rzeszowie został otwarty w 1792 r. na mocy cesarskiego dekretu, który zakazywał chowania zmarłych na cmentarzach przykościelnych (kościół farny) i nakazywał zakładanie nowych poza obrębem miast. Obszar obecnego cmentarza, który od jego zamknięcia w 1909 r. nazywany jest Starym Cmentarzem, w XVIII w. znajdował się na obrzeżach Rzeszowa, obok kościoła Świętego Ducha (obecnie Świętej Trójcy), na terenie ogrodu należącego do szpitala dla ubogich.
Do dziś zachowały się 622 groby (kamienne i ziemne) o dużych walorach artystycznych i zabytkowych. Spoczywają tu uczestnicy polskich powstań narodowych: kościuszkowskiego, listopadowego i styczniowego; mieszkańcy Rzeszowa: (Jacenty Gałęzowski, Wiktor Adam Zbyszewski, ks. Feliks Dymnicki), a także ofiary II wojny światowej.
Stary Cmentarz nie zawsze był traktowany jak miejsce święte. Podczas niemieckiej okupacji, a także długo po jej zakończeniu był obiektem grabieży i dewastacji, a decyzją władz okresu komunistycznego został przeznaczony do likwidacji w celu utworzenia parku. Jednak sprzeciw instytucji kultury, społeczeństwa na czele z Włodzimierzem Kozło udaremniło wykonanie tego projektu. W 1968 r. cały kompleks cmentarny został wpisany do rejestru dóbr kultury i podlega ochronie prawnej.
Ta najstarsza istniejąca rzeszowska nekropolia od wielu lat czekała na wykonanie pilnych prac konserwatorskich, a troska o cmentarz opierała się głównie na pracy społecznej. Znaczne ożywienie prac konserwatorskich przy zabytkowych nagrobkach nastąpiło w latach 80. i na początku lat 90. Kolejny kryzys to rok 1996, kiedy to zmarł długoletni społeczny opiekun Starego Cmentarza Włodzimierz Kozło.
Z inicjatywy córki Zmarłego, Wiktorii Helwin, powołane zostało do życia w 2001 r. Stowarzyszenie Opieki nad Starym Cmentarzem nazwane imieniem obrońcy i wieloletniego opiekuna tej nekropolii. Statutowym celem Stowarzyszenia jest ochrona substancji zabytkowej istniejącej na cmentarzu, a także przywrócenie należytego wyglądu i szacunku godnego tej najstarszej zachowanej nekropolii naszego miasta.
Założenia Stowarzyszenia współpracującego z Urzędem Miasta, Służbą Ochrony Zabytków, Miejskim Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej w dużej mierze realizowane są na bieżąco. Przede wszystkim wznowiono prace konserwatorskie przy zabytkowych nagrobkach, zmieniono nawierzchnię głównej alei i alejki bocznej południowej, poprawiono chylące się ogrodzenie od ul. Spytka Ligęzy. Ponadto z trzech zaniedbanych mogił ziemnych utworzono jeden duży grób zbiorowy Ofiar II wojny światowej z września 1939 r. i przełomu lipca-sierpnia 1944 r. (łącznie 89 osób), które dotąd spoczywały jako bezimienne. Wśród nich jest ks. Jan Szczerbiński, ofiara bombardowania ul. Zygmuntowskiej. Przy tym grobie 2 listopada po Mszy św. o godz. 17.00, w czasie procesji, zostanie odprawiona modlitwa. Stowarzyszenie zaprasza również wszystkich mieszkańców do udziału w pierwszej rzeszowskiej kweście na rzecz ratowania pomników nagrobnych, która odbędzie się 1 i 2 listopada br. na terenie Starego Cmentarza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Arcydzieła malarstwa wystawione w Rzymie

2025-04-29 21:17

[ TEMATY ]

Rzym

Rok Święty 2025

Fot. Włodzimierz Rędzioch

Rok Święty 2025 jest wielkim wydarzeniem duchowych, ale jego organizatorzy zadbali, by miał również wymiar kulturalny. W Rzymie organizowany jest cykl wystaw zatytułowany „Otwarte niebiosa” – odbyły się już wystawy ikon oraz obrazów Marca Chagalla i Salvadora Dalí.

Natomiast w okresie świąt Wielkanocnych zorganizowano wystawę nawiązujące do tajemnicy Zmartwychwstania Chrystusa - w rzymskim kościele San Marcello al Corso można oglądać dwa arcydzieła malarstwa chrześcijańskiego: „Uczniowie Piotr i Jan biegnący do grobu w poranek Zmartwychwstania” Eugène’a Burnanda oraz „Wieczerza w Emaus” Rembrandta.
CZYTAJ DALEJ

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Publikujemy kalendarz uroczystości i świąt kościelnych w 2025 roku.

Wśród licznych świąt kościelnych można wyróżnić święta nakazane, czyli dni w które wierni zobowiązani są od uczestnictwa we Mszy świętej oraz do powstrzymywania się od prac niekoniecznych. Lista świąt nakazanych regulowana jest przez Kodeks Prawa Kanonicznego. Oprócz nich wierni zobowiązani są do uczestnictwa we Mszy w każdą niedzielę.
CZYTAJ DALEJ

Sztangista Grzegorz Kleszcz: Jan Paweł II przyniósł mi uwolnienie

2025-04-30 08:12

[ TEMATY ]

świadectwo

"Któż jak Bóg" YT

Sztangista Grzegorz Kleszcz

Sztangista Grzegorz Kleszcz

Fanom sportu Grzegorz Kleszcz kojarzy się przede wszystkim jako wybitny sztangista, mistrz Polski, brązowy medalista Mistrzostw Europy (2001), trzykrotny olimpijczyk (2000, 2004, 2008). Ale jego życie to również historia wielu zranień z dzieciństwa, afery dopingowej i licznych kontuzji, a wreszcie depresji, zniewoleń i uzależnień, które przyszły po zakończeniu kariery sportowej.

Nadużywałem alkoholu, "leczyłem się" marihuaną. Uciekałem od tej rzeczywistości coraz bardziej, znalazłem się nad krawędzią przepaści. Wychodziłem w lesie na polanę i krzyczałem do nieba, że ja nie chcę pełzać. Ja chcę latać. Boże, co ja mam robić i jak?! - wyznaje sportowiec.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję