W bieżącym roku, dokładnie 17 października, mija 90 lat od wydarzenia, kiedy nowo mianowany arcybiskup warszawski Aleksander Kakowski odwiedził społeczność Gimnazjum Polskiego Towarzystwa „Uczelnia”
w Łodzi, dzisiejszego I LO im. Mikołaja Kopernika. Do dziś zachowały się notatki z roku szkolnego 1912/1913, sporządzone przez Jana Czeraszkiewicza - dyrektora Szkoły.
Przytaczam je w całości, ponieważ stanowią szczegółowy zapis tego wydarzenia. Równocześnie wyrażam podziękowanie dr. Henrykowi Skorkowi, nauczycielowi historii w I LO, za sporządzenie
i udostępnienie tych zapisków ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi.
„17 października 1913 r. Gimnazjum Polskie wizytował abp A. Kakowski w asystencji kanonika Chełmickiego i dziekana Gniazdowskiego. W przedsionku delegacja,
złożona z Rady Opiekuńczej - rejenta Mogilnickiego (prezesa), dr Kolińskiej (wiceprezesa) i dyrektora gazowni Świerczewskiego oraz dyrektora Gimnazjum - Czeraszkiewicza
i profesorów: W. Zawadzkiego, E. Zawadzkiego, prefekta ks. Wyrębowskiego - powitała Arcybiskupa. Powitanie wygłosił Dyrektor Gimnazjum w następujących słowach: «Najdostojniejszy
Arcypasterzu! Witamy Cię skromnie, jak skromna jest szkoła polska, której życie upływa wśród trosk i pracy z nadzieją na lepsze jutro. Witamy Cię jednak z całego serca
i szczerze pragniemy, by z Osobą Wysokiego Dostojnika Kościoła zawitały pod nasz dach błogosławieństwo i łaska Boża, za której sprawą szkoła nasza mogłaby się
rozwijać i krzepnąć na pożytek Narodu. Polecamy naszą szkołę modłom i pamięci Drogiego nam Gościa. Bądź nam, Arcypasterzu opoką i ostoją w przeciwnościach losu,
bądź nam przyjacielem i opiekunem».
W sali przemawiali: rejent Mogilnicki z Rady Opiekuńczej i w imieniu młodzieży - Adam Komornicki z kl. VIII, następnie Prefekt. W odpowiedzi
abp Kakowski podziękował Radzie Pedagogicznej i młodzieży, i podkreślił hasło: «Naród, który ma szkoły, ma przyszłość». Przy wyjściu młodzież zaśpiewała pieśń skautów.
Arcybiskup zwiedził gmach, był obecny w kl. I i VIII (na lekcji religii), gdzie dziękował Dyrektorowi za pracę i wyraził nadzieję, że nastaną
lepsze czasy dla szkoły. Zwiedził też gabinety: przyrodniczy i fizyczny oraz bibliotekę. Przed wyjazdem na chwilę wstąpił do mieszkania Dyrektora i obdarzył dzieci obrazkami. Na
zgromadzonych Arcybiskup wywarł dodatnie i sympatyczne wrażenie swoją prostotą, ujmującą w obejściu osobowością”.
W 1913 r. Łódź znajdowała się w granicach zachodniej części archidiecezji warszawskiej. W tym też roku mianowano nowego arcybiskupa warszawskiego, późniejszego kard. Aleksandra
Kakowskiego, który był wielkim orędownikiem oddzielenia tej robotniczej części archidiecezji. Dojrzewał plan, by utworzyć diecezję łódzką, wymagającą samodzielnego i odrębnego prowadzenia ze względu
na swój charakter. Plany te ziściły się w 1920 r., kiedy papież Benedykt XV utworzył diecezję łódzką ze stolicą biskupią w Łodzi. Do tego momentu bywał abp Aleksander
Kakowski w Łodzi, by wizytować podległe mu parafie i na miejscu dokonywać rozeznania sytuacji. I właśnie podczas jednej z pierwszych jego wizyt w Łodzi
zaproszono go do Gimnazjum Polskiego, dziś I LO. W 2006 r. Szkoła ta będzie obchodziła jubileusz 100-lecia istnienia, i już powoli do niego się przygotowuje. Wypada
zachować we wdzięcznej pamięci fakt, iż w pierwszych latach istnienia Szkoły był w niej pasterz Kościoła warszawskiego, późniejszy kard. Aleksander Kakowski.
Wyżej wymieniona relacja została sporządzona przez dyrektora szkoły Jana Czeraszkiewicza, którego 80. rocznicę śmierci obchodzimy również w tym roku szkolnym. Żył w latach 1867-1924.
Był wielkim pedagogiem, prawnikiem i działaczem społecznym. Ukończył Uniwersytet Warszawski w 1896 r. Od 1900 r. prowadził w Łodzi, a następnie w Zgierzu,
kancelarię adwokacką.
W Łodzi związał się z pracą pedagogiczną, wykładając w tamtejszej szkole handlowej. W 1912 r. został dyrektorem Gimnazjum Towarzystwa „Uczelnia” w Łodzi.
W pierwszych latach niepodległości był jednym z najpoważniejszych dyrektorów w średnim szkolnictwie państwowym. Działał w różnych instytucjach społecznych,
kulturalnych i oświatowych, kierował pracami nad wykopaliskami w okolicach Łodzi, był członkiem redakcji Entomologa Polskiego, w którym publikował swe artykuły. Zmarł
7 czerwca 1924 r. Został pochowany na Starym Cmentarzu Katolickim w Łodzi przy ul. Ogrodowej.
Pomóż w rozwoju naszego portalu