W więzieniu nie jest jeszcze najgorzej, mawiają recydywiści, często bywający w zakładach karnych. Jest dach nad głową, posiłki, a nawet sala telewizyjna; brakuje tylko wolności. Po wyjściu za bramę często pozostaje tylko wolność, wszystko inne staje się problematyczne.

Więzienne wsparcie

W każdym zakładzie karnym w naszym regionie znajduje się kaplica. Osadzeni mają możliwość skorzystania z sakramentów, chodzi o spowiedź i Eucharystię, zdarzają się także przypadki zawierania małżeństw. Jeżeli ktoś pragnie głębszej rozmowy duchowej, może spotkać się z kapelanem. W Lublinie wielu więźniów garnie się do ks. Grzegorza Drausa, kapłana doświadczonego w służbie w Polsce i Ukrainie. Ksiądz Draus wspomaga też grupę wolontariuszy „Eleutheria”, działającą w lubelskim areszcie od ponad 20 lat. Prawie w każdym tygodniu odbywają się również spotkania o charakterze religijnym prowadzone przez grupy ewangelizacyjne. Tę formę wsparcia praktykują od lat siostry Franciszkanki Misjonarki Maryi (apostolat więzienny „Dobry Łotr”). Zasłużonymi animatorkami są s. Bożena Noga i s. Irena Karczewska. Więźniowie mają naprawdę dobrą opiekę duchową.

Gdzie po więzieniu?

W ostatnich dwóch dekadach daje się zaobserwować coraz większą liczbę osób, które opuściwszy zakład karny nie mają powrotu do swoich domów. Niekiedy są to sytuacje dramatyczne. Paweł odbywał kilkuletnią karę pozbawienia wolności za nieumyślne spowodowanie śmiertelnego wypadku. W tym czasie ojciec pod wpływem wstydu za zachowanie syna „wykreślił” go z rodziny, rozpowiadając, że wyjechał na zmywak do Anglii i że nie ma z nim kontaktu. Chłopak w wieku 24 lat stał się bezdomnym. Agnieszka znalazła się w podobnej sytuacji; nie miała dokąd iść, bo w czasie gdy odbywała wyrok, zmarła jej matka, a mieszkanie zlicytował komornik. Oboje, Agnieszka i Paweł, trafili do Ośrodka Pomocy Postpenitencjarnej prowadzonego od sześciu lat przez Centrum Wolontariatu w Lublinie. Ona otrzymała bezpłatną stancję na 3 miesiące, on zamieszkał na pół roku w „Domu Nadziei”.

Ośrodek wspiera także rzeczowo byłych osadzonych, oferuje kursy zawodowe, terapię oraz kontakt z kapłanami, gotowymi do rozmowy. Osoby po zakładach karnych pukają czasem z prośbą o pomoc do drzwi parafii czy domów zakonnych. W Krężnicy Jarej i Zemborzycach funkcjonują wspólnoty Emaus, w których także mogą na jakiś czas znaleźć schronienie mężczyźni po opuszczeniu więzienia. Z kolei stowarzyszenie Postis wydaje bony na zakup podstawowych produktów w okresie do 6 miesięcy od zakończenia kary. Jeżeli ktoś opuszcza więzienie i trafia na ulicę lub do ogrzewalni dla bezdomnych, prawdopodobieństwo powrotu do przestępstwa jest wysokie. Dlatego warto przypomnieć numer telefonu do tego punktu pomocy: 515 447 779.

Zamiast odrzucenia

Byli więźniowie nie są mile widziani, panuje przeświadczenie, że są źli i niebezpieczni. – Nie patrzę na nich jak na przestępców, którzy zagrażają mnie czy innym ludziom. Wiem, że popełnili błędy, że mają za sobą konflikty z prawem i że nie są aniołami, ale zasługują na drugą szansę – mówi Izabela Ziomek, kierowniczka ośrodka postpenitencjarnego w Lublinie. Papież Franciszek często pisze o wzmagającej się kulturze odrzucania, w której skreśla się człowieka z powodu choroby, niepełnosprawności, starości czy właśnie z racji pobytu w więzieniu. W Wielkim Poście będziemy słyszeć Ewangelię o Synu Marnotrawnym, a raczej o Miłosiernym Ojcu, przyjmującym swoje dziecko pomimo jego błędów i grzechów. Chętnie odnajdujemy się w postaci tego syna, warto jednak także widzieć siebie jako naśladowcę przygarniającego Ojca.