Alina Ziętek-Salwik: Jakie jest największe wyzwanie, przed którym stoi obecnie Wyższe Seminarium Duchowne w Rzeszowie i jego nowy rektor?

Ks. dr hab. Adam Kubiś: Największym wyzwaniem jest życie Ewangelią. Tak było, jest i będzie. Jest to niezależne od czasów i ludzi, w tym przypadku niezależne od alumnów i nowego rektora. Ewangelia zawsze była „ciasną bramą”, a zatem życiem radykalnym. Wyzwaniem jest zatem porzucenie lenistwa, ducha konformizmu i przystosowania, „zejście z kanapy”, jak mawia papież Franciszek, i życie wymaganiami Ewangelii. Nowe Ratio institutionis sacerdotalis pro Polonia, dokument regulujący zasady formacji do prezbiteratu w Polsce, słusznie zwraca uwagę na niepokojące zjawisko, tzw. selekcji negatywnej. Prezbiterzy przeżywający swoje powołanie w duchu przeciętności lub dwuznaczności przyciągają osoby o podobnym usposobieniu ducha. Dom formacji, jakim jest seminarium, winien być miejscem selekcji pozytywnej, zapalać i pociągać radykalizmem Ewangelii.

Co zdaniem Księdza Rektora jest najistotniejsze u kandydatów do kapłaństwa?

Najistotniejsze jest trwanie w obecności Boga, duchowe zjednoczenie z Jezusem. Każdy chrześcijanin jest zaproszony do „bycia” z Jezusem. Jak podpowiada Stary Testament, powołany ma być „mężem Bożym” (hebr. isz Adonai), człowiekiem należącym i reprezentującym Pana. W Ewangelii Marka czytamy, że Jezus wybrał Dwunastu, „aby z nim byli i aby mógł ich wysyłać na głoszenie nauki” (3, 14). Bóg zatem w życiu powołanego do kapłaństwa ma się stać najważniejszy. Z tego „bycia” i „chodzenia” w obecności Najważniejszego rodzi się misja, a zatem zaangażowanie w opowiadanie o relacji: ja – Jezus. Opowiadać zaś o niej należy na wszystkie sposoby, także poprzez współczesną ambonę, jaką są media społecznościowe.

Słyszy się o nowym modelu kształcenia kapłanów. Na czym ten model polega i czy już w tym roku będzie obowiązywał w rzeszowskim WSD?

10 kwietnia 2021 r. Kongregacja ds. Duchowieństwa zatwierdziła wspomniane już Ratio pro Polonia, nazwane Drogą formacji prezbiterów w Polsce. Bazuje ono na zasadach formacji do kapłaństwa z 2016 r. zatwierdzonych przez papieża Franciszka dla całego Kościoła powszechnego. Ostatnie takie zasady opracowano w Rzymie w 1985 r., a w Polsce w 1999 r. Po 23 latach od ostatniego dokumentu wniesiono wiele nowych elementów w formację do prezbiteratu. Ideą fundamentalną nowych zasad jest formowanie uczniów misjonarzy, „zakochanych” w Jezusie, pasterzy „o zapachu owiec”, którzy żyją pośród nich, aby im służyć i nieść im Boże miłosierdzie. Mają być oni zawsze w drodze, zawsze się formując, tzn. ciągle upodabniać się do Jezusa (Ratio, 4). Zdynamizowaniu formacji służy jej nowa periodyzacja. Od września 2022 r. w naszej diecezji, po raz pierwszy, bp Jan Wątroba wprowadził mający trwać rok „etap propedeutyczny”. W ten sposób formacja została wydłużona do siedmiu lat. Następnie nowe zasady mówią o etapie stawania się uczniem Jezusa (dwuletnie studia filozoficzne), etapie upodabniania się do Chrystusa (trzyletnie studia teologiczne) i wreszcie etapie pastoralnym (roczny etap syntezy powołaniowej). Do czterech dotychczasowych filarów formacji – ludzkiej, duchowej, intelektualnej i pastoralnej – dodano jeszcze formację misyjną i wspólnotową.

Czy w kształceniu seminaryjnym jest wyjątkowe miejsce na studiowanie nauczania św. Jana Pawła II?

Nauczanie św. Jana Pawła II, przez co rozumiemy napisane przez niego dokumenty (np. encykliki, adhortacje, listy), jak i promulgowany przez niego Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r., stanowi integralną część Magisterium Kościoła i jako takie stanowi jedno z podstawowych źródeł dla studiów teologicznych. Nadto, alumni seminarium rzeszowskiego, jako studenci Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, uczestniczą w obowiązkowym wykładzie poświęconym postaci i nauczaniu polskiego papieża.

Ks. dr hab. Adam Kubiś. Po studiach teologicznych w Wyższym Seminarium Duchownym w Rzeszowie w 2001 r. przyjął święcenia kapłańskie. Następnie studiował m.in. w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie i we Francuskiej Szkole Biblijnej i Archeologicznej w Jerozolimie. W 2019 r. uzyskał habilitację na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.