Część dzieci, zwłaszcza tych najmłodszych, ma trudności ze skupieniem uwagi na lekcji i podporządkowaniem się poleceniom nauczyciela. Gdy dziecko w znaczący sposób dezorganizuje pracę podczas zajęć, jego rodzice często słyszą, że ma ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Nie zawsze jest to prawdą. Część uczniów przejawia ponadprzeciętną aktywność z powodu naturalnych predyspozycji, charakteru, większej wrażliwości na bodźce itp. ADHD natomiast, które dotyczy pewnego procentu dzieci, jest zaburzeniem, które trzeba zdiagnozować i leczyć. Istnieje pogląd, że ADHD samoistnie ustępuje po osiągnięciu okresu dojrzewania, ale nie jest on słuszny. Co prawda wraz z wiekiem niektóre aspekty trudnych zachowań ulegają przytłumieniu lub wygasają, ale szacuje się, że ok. 60% dzieci dotkniętych zespołem ADHD będzie mieć objawy tego zaburzenia w życiu dorosłym.
Reklama
Podstawą strategii działania jest rozróżnienie, kiedy trudne zachowania dziecka wynikają z przyczyn naturalnych – potrzeby ruchu, ciekawości świata, spontaniczności, a kiedy są skutkiem ADHD, która to nazwa jest skrótem od angielskiego: Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Objawami tego zaburzenia są nadruchliwość, impulsywność i zaburzenia uwagi, dlatego dzieci nim dotknięte mają trudności z przystosowaniem się do reguł obowiązujących w szkole. Ponieważ swoim zachowaniem przeszkadzają nauczycielowi i kolegom, często zyskują etykietę niedostosowanych, niegrzecznych, wychowanych bezstresowo itp. Typowym przykładem zachowania ucznia z ADHD jest trudność z wysiedzeniem przez całą lekcję na swoim miejscu. Taki uczeń często chodzi po klasie lub biega, nawet wychodzi na zewnątrz sali. Dzieci nadpobudliwe działają pod wypływem impulsu, dlatego często przerywają nauczycielowi i mimo wielokrotnego zwracania uwagi nie są w stanie tego kontrolować. Zwykle mają trudności ze skupieniem uwagi na poleceniach nauczyciela, a także z cierpliwym czekaniem na swoją kolej przy wykonywaniu jakiegoś zadania. Są nadmiernie hałaśliwe, często gubią lub nieumyślnie niszczą swoje rzeczy.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Znalezienie granicy między naturalnymi predyspozycjami a zachowaniami wynikającymi z ADHD jest trudne. Nadpobudliwe zachowania mogą wynikać również z sytuacji w rodzinie czy traumatycznych przeżyć dziecka. Dlatego w przypadku wątpliwości co do źródła problemu warto zwrócić się do specjalisty w celu potwierdzenia lub wykluczenia zaburzenia. Po otrzymaniu diagnozy, że to jednak jest ADHD, równie ważna jak zalecone leczenie czy psychoterapia jest edukacja rodziców. Istotne jest, aby zdobyli oni jak najwięcej rzetelnych wiadomości na temat postępowania z dzieckiem z tego typu zaburzeniem. Ponieważ cechą tych dzieci jest nadruchliwość, warto systematycznie dawać im możliwość rozładowania energii w zabawach na powietrzu lub na dodatkowych zajęciach sportowych. Również w domu trzeba angażować je w czynności, które wymagają aktywności. Jeżeli dziecko ma trudności z wytrwaniem przy odrabianiu lekcji, warto zaakceptować krótkie przerwy i po nich zachęcić je do powrotu do zajęć. Konieczne jest stałe przypominanie o regułach i zasadach obowiązujących w szkole, a sukcesy w ich przestrzeganiu można nagradzać za każdym razem nalepką, narysowanym w kalendarzu serduszkiem itp. W czasie odrabiania lekcji warto zadbać o ograniczenie liczby bodźców dochodzących do dziecka, które dodatkowo powodują jego dekoncentrację. Trzeba też być wyczulonym na bezpieczeństwo nadpobudliwego dziecka, które zwykle najpierw działa, a później myśli.
To tylko nieliczne przykłady postępowania z dzieckiem z zespołem ADHD. Ważne jest, aby w sytuacji ciągłych napomnień, przypomnień i wzmożonej uwagi rodzice znaleźli także jak najwięcej miejsca na miłość, akceptację dziecka i dostrzeganie jego mocnych stron.