Reklama

Niedziela Kielecka

Wielkanoc, agnuski i śmiguski

Niedziela kielecka 16/2019, str. VIII

[ TEMATY ]

zwyczaje

Wielkanoc

TD

Agnuski, czyli wielkanocne baranki

Agnuski, czyli wielkanocne baranki

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Jak święcono pokarmy, jak obchodzono rezurekcję, jak dekorowano świąteczny stół? Informacje na ten temat, dotyczące Kielecczyzny zachowały się m.in. w pismach Oskara Kolberga i ks. Władysława Siarkowskiego.

Wielkosobotnie święcenie pokarmów ks. Siarkowski opisuje następująco: „W Wielką Sobotę ze wsi znoszą przed dwór w koszykach: kawałki wieprzowiny, kiełbas, chrzan, masło, sól, jaja, pieprz, bochenki chleba, kołacza (placki okrągłe ze serem), i wszystko to za przybyciem księdza wykładają na ziemię dla oświęcenia [na prześcieradle lub białej płachcie, przyp. red.] . Święcone ozdobione jest borowinami, a jeżeli Wielkanoc wypadnie w kwietniu, to prócz borowin i fiołkami”. Badacz obyczaju dodaje także, że w Wielką Sobotę podczas wieczornych nabożeństw w niektórych okolicach, np. w pińczowskiem święcono również tarninę, która wykorzystywana była przez ludność wsi dla ochrony obsianych pól.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Z kolei Kolberg przypomina, że w niektórych okolicach uroczysta Msza rezurekcyjna odbywała się już w sobotę wieczorem (np. w Skalbmierzu o 9 wieczorem), a wierni uczestniczyli w niej z pochodniami. Panowało przekonanie, że kto nie obejdzie wówczas kościoła w procesji trzykrotnie, ten musi być czarownikiem lub czarownicą, zdarzało się nawet, że posądzoną osobę atakowano kijami. Inny zwyczaj, który przypomina Kolberg to zakaz kilkukrotnego palenia w piecu w Wielkanoc. Można go było rozpalić tylko raz, aby ugotować „barszcz na wodzie po szynce, kaszę czy kluski”.

Papież Urban II w XVI wieku wprowadził zwyczaj ustawiania na świątecznym stole „agnuska”, czyli baranka. Przy zmiennych trendach dekoracyjnych, warto pamiętać, że na Kielecczyźnie do zdobienia stołu powszechnie wykorzystywano gałązki bukszpanu, barwinka czy widłaka.

W drugi dzień świąt, w „lany poniedziałek”, oblewano wszystkich bez wyjątku, a szczególnie panny na wydaniu. Oblewano się konwiami i cebrami, a nawet wodą z … gnojówki. Kolberg przywołuje dwa funkcjonujące wytłumaczenia genezy obyczaju: oblewanie z okien przez Żydów tłumów gromadzących się na ulicach Jerozolimy, rozprawiających o Zmartwychwstaniu lub oblewaniu wiernych czekających jeszcze na chrzest, gdy w państwie Piastów wprowadzono chrześcijaństwo (na podst. m.in. O. Kolberg „Dzieła wszystkie. Kieleckie”, T. 18, T. 19; ks. W. Siarkowski, „Materiały do etnografii ludu polskiego z okolic Pińczowa”).

2019-04-16 18:56

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Z szacunku dla wiary i tradycji

Niedziela małopolska 12/2020, str. VII

[ TEMATY ]

konkurs

Niedziela Palmowa

Wielkanoc

palma wielkanocna

Ewa Jamróz

Podkrakowskie palmy wyglądają inaczej niż lipnickie

Podkrakowskie palmy wyglądają inaczej niż lipnickie

– Radość, uśmiechnięte twarze dzieci dają organizatorom siłę i motywują do realizacji wyznaczonych celów – przyznaje ks. Milan Michalak, proboszcz parafii Trójcy Świętej w Koźmicach Wielkich.

W Niedzielę Palmową w koźmickiej parafii zostanie przeprowadzony Gminny konkurs na „Najpiękniejszą i Najwyższą Palmę Wielkanocną”, pod honorowym patronatem Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka. Organizatorem wydarzenia jest Przedszkole Samorządowe w Koźmicach Wielkich we współpracy z Centrum Kultury i Turystyki w Wieliczce, Kołem Gospodyń Wiejskich, Sołectwem i parafią Trójcy Świętej w Koźmicach Wielkich, Urzędem Miasta i Gminy Wieliczka – Wydziałem Kultury, Sportu, Turystyki i Komunikacji Społecznej oraz z Wydziałem Szkół i Przedszkoli.
CZYTAJ DALEJ

Św. Felicjan - czciciel Eucharystii + modlitwa o umiłowanie Eucharystii

[ TEMATY ]

święci

Grażyna Kołek

Św. Felicjan żył na przełomie II i III w. w Kartaginie.

Śmierć męczeńską razem ze 124 towarzyszami poniósł za prześladowania cesarza Septymiusza Sewera na początku III w.
CZYTAJ DALEJ

Synodalny październik

2024-10-30 09:06

ks. Paweł Szydełko

Dekanalne Spotkanie Parafialnych Zespołów Synodalnych w parafii św. Jana Apostoła

Dekanalne Spotkanie Parafialnych Zespołów Synodalnych w parafii św. Jana Apostoła

Za nami październikowe Dekanalne Spotkania Zespołów Synodalnych. Był to czas poświęcony modlitwie, adorowaniu Jezusa w Najświętszym Sakramencie, słuchaniu, rozważaniu i dzieleniu się słowem Bożym, a także okazją do spotkania i rozmowy na temat Kościoła.

Obecnie trwa pierwszy etap synodu Archidiecezji Wrocławskiej. Powołanie komisje synodalne intensywnie pracują nad kształtem roboczych dokumentów synodalnych, czyli zarys nowego stylu życia Kościoła wrocławskiego. Zostaną one przedstawione i przekazane 30 listopada br. Parafialnym Zespołom Synodalnym. Wtedy też zakończy się ten etap i rozpocznie nowy, którym będzie rozeznawanie w synodalnych zespołach parafialnych i tematycznych. W ostatni dzień listopada o godz. 9:30 w kościele NMP na Piasku we Wrocławiu rozpocznie się spotkanie centralne. Tego dnia odbędzie się także modlitwa o jedność. Wiąże się to ze słowami kard. Bolesława Kominka z listu biskupów polskich do biskupów niemieckich: “Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”, w kolejną rocznicę powstania listu,
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję