„W hołdzie obrońcom ojczyzny walczącym o niepodległą Polskę” – głosi napis zamieszczony na pomniku odsłoniętym 18 listopada i uroczyście poświęconym w Szczawnie- -Zdroju z okazji obchodzonej w tym roku 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Pod dedykacją w centralnej części tablicy pomnika wyryty został napis ku pamięci współczesnych i potomnych – fragment kazania św. Jana Pawła II, w którym wołał on do Polaków: „Ojczyzna jest naszą matką ziemską. Polska jest naszą matką szczególną. Niełatwe są jej dzieje, zwłaszcza na przestrzeni ostatnich stuleci. Jest naszą matką, która wiele wycierpiała i wciąż na nowo cierpi. Dlatego też ma prawo do miłości szczególnej”. Szczawno-Zdrój, listopad 2018.

Pomnik stanął na placu w nowej części cmentarza komunalnego, skąd rozpościera się rozległa panorama na górną część Szczawna-Zdroju, wałbrzyską dzielnicę Konradów i nowo budowany w sąsiedztwie cmentarza kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej oraz górę Chełmiec. W uroczystości odsłonięcia pomnika uczestniczyli: Kompania honorowa i poczet sztandarowy Akademii Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu pod dowództwem komendanta Garnizonu Wrocław mjr. Sławomira Skałeckiego, członkowie związków kombatanckich, poseł na Sejm RP Katarzyna Mrzygłocka, poczty sztandarowe: Miejskiej Szkoły Podstawowej w Szczawne-Zdroju, Zespołu Szkół im. M. Skłodowskiej-Curie, PSP nr 2 im. Orła Białego w Wałbrzychu, Prywatnej Szkoły Sióstr Niepokalanek w Wałbrzychu, dawnych wałbrzyskich kopalń węgla kamiennego i Związku Emerytów Górników NSZZ „Solidarność”, radni i przedstawiciele władz samorządowych Szczawna-Zdroju, Wałbrzycha i regionu wałbrzyskiego, siostry zakonne, duchowieństwo, przedstawiciele Spółki Uzdrowisko „Szczawno-Jedlina”, członkowie Towarzystwa Miłośników Szczawna-Zdroju, mieszkańcy Szczawna-Zdroju i kuracjusze. Uroczystość rozpoczęła się od odśpiewania hymnu narodowego. W imieniu organizatorów uroczystości zebranych powitał prezes Stowarzyszenia Społeczno-Kombatanckiego „Wolność i Niezawisłość” Stanisław Szmeruk. W pierwszych słowach zwrócił się do kombatantów ze Szczawna-Zdroju, Wałbrzycha i Świdnicy, podkreślając, że bez nich ta uroczystość nie nabrałaby należnego jej blasku. Następnie powitani przez niego zostali najważniejsi uczestnicy, a wśród nich burmistrz Szczawna-Zdroju Marek Fedoruk, prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej i proboszcz szczawieńskiej parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ks. Jarosław Żmuda oraz przedstawiciele firmy kamieniarskiej ze Strzegomia, którzy podarowali wielki granitowy kamień, a także wykonawcy pomnika, którym podziękowano serdecznie za ich hojność, pracę i patriotyzm. Następnie w imieniu Uzdrowiskowej Gminy Miejskiej Szczawna-Zdroju przemawiał burmistrz Marek Fedoruk, który odczytał wyryte w kamieniu słowa św. Jana Pawła II, przypominając, że nasz papież wygłosił je podczas swojej pielgrzymki do Polski w 1983 r. Podkreślił, że są dziś dla nas drogowskazem i zobowiązaniem. Odniósł się też w pięknych słowach do wydarzeń z polskiej historii i obchodzonego teraz 100--lecia odzyskania niepodległości.

– Dzieje naszej ojczyzny – mówił – to rzadko dni szczęśliwe i spokojne. Często naszym przodkom towarzyszył lęk przed wrogiem, sąsiadem, niewolą i walki o wolność. Sto lat temu zakończyła się ta walka o wolność, która trwała 123 lata. Polski bohater narodowy walczył o wolność naszą i innych. Wielu z nich skazano na tułaczkę więzienia, wielu straciło swych bliskich i swe domy. Jakże ogromne straty ponieśliśmy. Ileż ran i cierpienia doznawał nasz polski naród. Trudno wszystko wyliczyć! Wspominamy dziś ich bohaterstwo i odwagę, tułaczkę żołnierza polskiego, łzy narodu polskiego, obozy, pacyfikacje, rozstrzeliwania ludności oraz prawdę o Katyniu – tak długo fałszowaną. Kilka dni temu obchodziliśmy 100-lecie odzyskania niepodległości. Polacy odzyskali wtedy swój dom, godło – orła białego i biało-czerwoną flagę. Od tego dnia nie musieli się już bać, że bycie Polakiem, bycie patriotą zostanie ukarane. Chylimy też czoła za lata budowy i rozwój państwa w latach 1918-39, zanim nastała kolejna straszliwa wojna – podkreślił burmistrz Marek Fedoruk.

Na uroczystości przemawiał również prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej. Po okolicznościowych wystąpieniach miało miejsce odsłonięcie tablicy pomnika, czego wspólnie dokonali, zdejmując wstęgę: burmistrz Szczawna-Zdroju Marek Fedoruk i prezes Stowarzyszenia Społeczno-Kombatanckiego „Wolność i Niezawisłość” Stanisław Szmeruk oraz mjr Bogdan Zdrojewski, kombatant ze Świdnicy, były więzień polityczny. O poświęcenie pomnika poproszony został ks. proboszcz Jarosław Żmuda, który ten doniosły akt rozpoczął od wspólnie odmawianego „Ojcze nasz” oraz modlitwy za polskich bohaterów – żołnierzy i ludność cywilną, która tak obficie swe życie złożyła na ołtarzu ojczyzny, w walce o jej niepodległość i wolność. Po tym akcie, zgodnie z ceremoniałem wojskowym, odbył się przy pomniku Niepodległościowy Apel Pamięci, który odczytał uroczyście Komendant Garnizonu Wrocław mjr Sławomir Skałecki. Kompania honorowa oddała honorową salwę, a na zakończenie przedstawiciele stowarzyszeń i mieszkańcy składali u stóp pomnika wiązanki kwiatów. Na szczególne podziękowania za pomoc w przygotowaniu oprawy wojskowej uroczystości zasługuje mjr Jacek Baran, były radny, członek Towarzystwa Miłośników Szczawna-Zdroju, który na uroczystości reprezentował szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego we Wrocławiu płk. Piotra Rupę. Wśród gości uroczystości odsłonięcia Pomnika Niepodległości w Szczawnie-Zdroju był też zastępca Komendanta Wojskowej Komendy Uzupełnień w Kłodzku mjr Mariusz Horudko.