Stało się już tradycją, że zaraz po Środzie Popielcowej na Jasną Górę przybywają członkowie elitarnego Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie na swoje wielkopostne rekolekcje. Tak było i tym razem – w dniach 12-14 lutego br. ćwiczenia rekolekcyjne dla członków Zakonu prowadził abp Wacław Depo, metropolita częstochowski. Drogę zamyśleń wielkopostnych rozpoczął od słów Jana Pawła II: „Pozwólcie Chrystusowi mówić do człowieka”. Odniósł się też do swojego zawołania biskupiego: „Ku Chrystusowi Odkupicielowi człowieka”, zaczerpniętego z encykliki Papieża Polaka „Redemptor hominis”, aby podejść z uczestnikami rekolekcji pod krzyż, na którym rozpięty jest Chrystus, wprowadzić ich w tajemnicę Golgoty oraz do pustego Grobu Jerozolimskiego.

Nasze dziedzictwo i współczesne troski

Zaraz na początku abp Depo przytoczył modlitwę Romana Brandstaettera do Ducha Świętego, gdzie została nakreślona szeroka panorama współczesnych problemów, z którymi musi zmagać się świat. Wobec różnych wyzwań jakże ważne okazało się zwrócenie uwagi na fakt, że wspólnota wiary buduje się zawsze na sumie poświęceń, a nie na sumie interesów. – Jesteśmy wspólnotą i w tym kontekście widzimy swoje oddanie Bogu i ludziom, stajemy się wspólnotą budującą na prawdzie Chrystusowej Ewangelii, na Jego Krzyżu, na zaufaniu, na zawierzeniu Miłosierdziu Bożemu – mówił rekolekcjonista. Abp Depo często sięgał do nauczania św. Jana Pawła II. Zauważył, że Papież Polak stał się w pewnym sensie papieżem pozdrowienia: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus”, które wybrzmiało od pierwszych chwil polskiego pontyfikatu. A gdy Ojciec Święty powracał do Ojczyzny, to przypominał i zalecał odziedziczone po przodkach pozdrowienia: „Szczęść Boże”, „Zostań z Bogiem”, „Jedź z Bogiem”. Jest to dziedzictwo, które przejmujemy nie tylko jako tradycję, ale też jako zobowiązanie wobec siebie nawzajem – wyjaśniał swoim rodakom.

Nasza religijność

Rekolekcjonista skupił się na zjawisku osobistej religijności. Zauważył, że każdy z nas ma swój dostęp do Boga i wchodzi w indywidualne z Nim relacje. Wiarę należy pojmować jako dar od Boga oraz zaproszenie do przebywania w Jego obecności indywidualnie i wspólnotowo, przez budowanie więzi z ludźmi, a nie zaspokajanie różnego rodzaju potrzeb. Wiary nie można porównać do supermarketu, gdzie wszystko jest dostępne na najniższej półce. Wiara ma podnosić, sięgać do Magisterium Kościoła i zadawać pytania o sens życia, mimo że świat podpowiada, iż nie ma sensu zadawać pytania o sens. Sprowadzając swoje rozważania do twardej rzeczywistości, abp Depo zauważył, że Europa robi wrażenie, jakby wiedziała wszystko, miesza podstawowe pojęcia i dyscyplinuje. – To jest swoiste new age, chociaż ukryte – diagnozował Ksiądz Arcybiskup. Przypomniał, jak przewodniczący Parlamentu Europejskiego Martin Schulz, który zasłynął ostatnio z ataku na Polskę, skarcił polityka za to, że wskazywał on na wartości chrześcijańskie. – Europa bowiem odnosi się – jego zdaniem – do jakichś wartości uniwersalnych, ale nie chrześcijańskich, fundamentalnych, złożonych w Bogu – podsumował abp Depo.

Od czytania i słuchania do spotkania

– Kryzys naszego świata polega na tym, że przestał szukać prawdy i jej źródeł – wyjaśniał rekolekcjonista. Wskazał na słowa Benedykta XVI z adhortacji „Verbum Domini”: „Nasze czasy powinny być coraz bardziej czasami słuchania na nowo słowa Bożego oraz nowej ewangelizacji”. Abp Depo, prowadząc po drogach rekolekcyjnych zamyśleń, próbował przybliżyć słuchaczy do odpowiedzi na podstawowe pytania: Jakie jest nasze miejsce we wspólnocie Kościoła? Jaki jest sposób naszego karmienia się słowem Bożym? Jak poznać Boga i zbliżyć się do Niego? Sięgając do nauczania Benedykta XVI, zwrócił uwagę, iż: „Nigdy nie powinniśmy zapominać, że podstawą wszelkiej autentycznej i żywej wiary i duchowości chrześcijańskiej jest słowo Boże głoszone, przyjęte, celebrowane i rozważane w Kościele. Słowo wychodzi od Ojca, przychodzi zamieszkać pomiędzy swoimi i powraca do Ojca, by zanieść ze sobą całe stworzenie, które w Nim i przez Niego jest stworzone”. – W Piśmie Świętym Starego i Nowego Testamentu spotykamy Boga objawionego w sposób ostateczny w Jezusie Chrystusie – wyjaśniał rekolekcjonista i podkreślał, że trzeba od czytania przechodzić do spotkania.

Bóg na pierwszym miejscu

Biblia jest wciąż w naszej codzienności „pisana niewidzialnym palcem Boga” – jak to określił Roman Brandstaetter. Chrystusa należy dostrzegać w codziennym życiu Kościoła i w życiu osobistym. Światło wiary natomiast inspiruje do naśladowania Chrystusa w odniesieniu do Boga i do drugiego człowieka czy wspólnoty i domaga się zażyłej z Nim relacji. Bez pomocy Ducha Świętego nikt z nas nie jest w stanie powiedzieć: „Panem jest Jezus”. Abp Depo przypomniał myśl św. Augustyna: „Gdy Bóg jest na pierwszym miejscu, tam wszystko jest na swoim miejscu”. Wskazał na modlitwę jako podstawową drogę do Boga. Za Katechizmem Kościoła Katolickiego podał w pewnym sensie definicję modlitwy, jako tajemnicy spotkania dwóch pragnień: pragnienia Serca samego Boga, Jego woli zbawczej, oraz pragnienia serca każdego człowieka. Ksiądz Arcybiskup powiedział, że trzeba pozwolić dać się zaskoczyć łasce Chrystusa, aby On sam mógł zaspokoić tęsknotę ludzkiego serca za Bogiem.

Pod przewodnictwem Maryi

Rekolekcjonista zwrócił uwagę na charyzmat miejsca rekolekcji bożogrobców, w którym szczególnie obecna jest Maryja, prowadząca ku Chrystusowi, wzór łączenia wiary i miłości do Chrystusa. Odkrywał tajemnice Jej życia – najpierw w Nazarecie, gdzie wszystko się zaczęło, aż po Golgotę, gdzie przeżyła największy dramat męki swojego Syna, ale nie uciekła spod krzyża, okazując heroizm wiary. Rekolekcjonista postawił tutaj arcyważne pytanie: Czy Bóg mógł posunąć się dalej w miłości do człowieka? Oddał przecież swojego Syna, aby nas zbawić. I jest z nami. A Maryja pokazuje swoim życiem, że Bóg Trójjedyny rzeczywiście wkroczył na drogi ludzkiej codzienności i jest „Bogiem z nami”. Pragnienie Boga zostało wpisane w nasz świat i trzeba się zmagać o Jego tu obecność – mówił abp Depo.

Dobrze przeżyć Wielki Post

Podczas rekolekcji bożogrobców nauki były głoszone w kaplicy Domu Pielgrzyma. Tam też uczestnicy odmawiali codziennie brewiarz i odprawili Drogę Krzyżową, według tekstu z Kalwarii w Wejherowie. W programie rekolekcyjnego skupienia był też udział w modlitwie Akatystu ku czci Jasnogórskiej Bogurodzicy oraz w Apelu Jasnogórskim, którego rozważania, dotyczące charyzmatu bożogrobców skupionego na tajemnicy Zmartwychwstania, przygotował ks. inf. Ireneusz Skubiś.

Każdego dnia bożogrobcy w swoich zakonnych strojach podążali na Mszę św. do Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej. 12 lutego Eucharystii przewodniczył kard. Kazimierz Nycz, metropolita warszawski, wielki przeor Zwierzchnictwa Bożogrobców w Polsce. W homilii abp Depo zwrócił uwagę, że post powinien być ustawiony na dwóch nogach. Jedna to rozerwanie kajdan zła, odwrócenie się od grzechu, który więzi i zniewala nasze serca, a druga – to uczynki miłosierdzia względem duszy i ciała.

Na zakończenie Eucharystii przemówił kard. Nycz, który zachęcił, abyśmy byli sługami miłosierdzia – cytując słowa papieża Franciszka. Sługa miłosierdzia – wyjaśniał wielki przeor polskich bożogrobców – to ten, który miłosierdzie Boga wyprasza, jak nas uczył św. Jan Paweł II. Sługa miłosierdzia to ten, kto miłosierdzie czyni wobec innych ludzi, będąc apostołem i świadkiem Bożego Miłosierdzia.

Kolejne Msze św. dla uczestników rekolekcji sprawował i homilie głosił abp Depo.

Czas próby wiary trwa

W niedzielę 14 lutego Eucharystia z Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej była transmitowana przez rozgłośnie radiowe i Telewizję Trwam. W homilii rekolekcjonista wskazał, że czas dany nam tu, na ziemi, jest dla każdego darem i próbą wiary. Człowiek musi odpowiedzieć sobie na pytanie, czy chce chodzić Bożymi drogami, czy też woli szukać własnych – a wtedy nie rozpozna swojego czasu. Przypomniał za Janem Pawłem II o konieczności uświęcenia danego sobie czasu. Zachęcił również do odczytywania znaków czasu, co jest stałym zadaniem każdego człowieka. – Trzeba więc słuchać Boga, który nie tylko mówi do człowieka, ale też wychodzi mu na spotkanie – wyjaśniał abp Depo. – To poszukiwanie Boga, który rodzi się we wnętrzu człowieka, dochodzi na Golgotę. Ale potem następuje zmartwychwstanie, a my jesteśmy powołani jako świadkowie pustego Grobu, rozsadzonego Miłością Miłosierną Boga – mówił. – Bóg wyszedł nam naprzeciw i stale wychodzi na nasze ludzkie drogi. A my mamy pozwolić Mu mówić do człowieka.

Oto czas, w którym musimy wszyscy, którzy jesteśmy Kościołem, okazać taką wierność Odkupicielowi, jakiej On od nas oczekuje, na miarę łaski, którą nam dał. Musimy Mu zaufać i zawierzyć losy Kościoła i świata – z tymi słowami i z wezwaniem: „Jezu, ufamy Tobie” abp Depo posłał bożogrobców na drogi ich dalszego życia.

Wdzięczność

Po zakończeniu Eucharystii Karol Szlenkier, zwierzchnik bożogrobców w Polsce, komandor z Gwiazdą, odczytał dekret Kapituły Orderu „Gloria” Polskiego Zwierzchnictwa Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie, która przyznała abp. Wacławowi Depo Złoty Medal „Gloria” Polskiego Zwierzchnictwa. Odznaczenie otrzymał również o. Marian Waligóra, przeor Jasnej Góry. Zwierzchnik podziękował ks. komandorowi Wincentemu Pytlikowi – za podjęcie głównego trudu zorganizowania rekolekcji oraz państwu Marii i Waldemarowi Pacudom – za pomoc w czasie pobytu bożogrobców w Częstochowie. Rekolekcje odbywały się w 20. roku Polskiego Zwierzchnictwa Zakonu Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie.