Reklama

Włochy

Skarb duchowości i sztuki: bazylika św. Augustyna na Polu Marsowym w Rzymie

Na jednym ze szlaków jubileuszowych znajduje się niezwykle cenny skarb duchowości, architektury, malarstwa i rzeźby. Mowa o bazylice św. Augustyna na Polu Marsowym w Rzymie. „Tutaj sztuka służy wierze” - mówi rektor bazyliki o. Pasquale Cormio.

2025-07-04 19:42

[ TEMATY ]

Rzym

bazylika św. Augustyna

@Vatican Media

Bazylika św. Augustyna w Rzymie

Bazylika św. Augustyna w Rzymie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Piękno stworzenia, podobnie jak piękno sztuki, to drogi prowadzące do piękna Boga. O. Pasquale Cormio, rektor bazyliki na Polu Marsowym, proponuje takie właśnie podejście podczas zwiedzania świątyni, za którą jest odpowiedzialny, i w której zakon augustianów jest obecny od końca XIII w.

Droga jubileuszowa

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kościół został włączony do Drogi Jubileuszowej „Kobiety - Doktorzy Kościoła i Patronki Europy”, aby w wyjątkowy sposób upamiętnić św. Benedyktę Teresę od Krzyża (Edytę Stein), która w swojej formacji filozoficznej i jako karmelitanka pozostawała pod szczególnym wpływem nauki biskupa Hippony.

Stary i nowy kościół

Pracę nad budową świątyni rozpoczęto pod koniec XIV w., rozbudowana została w XV w. Bazylika św. Augustyna na Polu Marsowym jest jednym z pierwszych rzymskich kościołów renesansowych. Stała się siedzibą wspólnoty klasztornej augustianów, zastępując starożytny i mały kościół św. Tryfona, który dziś już nie istnieje. Został on przekazany w 1287 r. przez Honoriusza IV pustelnikom św. Augustyna. Znajdował się przy via della Scrofa i został zniszczony około połowy XVIII w. w celu umożliwienia kontynuacji prac rozbudowy klasztoru augustianów, prowadzonych przez Luigiego Vanvitellego. Słynny architekt zaprojektował również pomieszczenia, w których mieści się siedziba Biblioteki Angelica - jednej z pierwszych bibliotek w Europie otwartej dla publicznego użytku.

Reklama

Marmury z Koloseum

Według tradycji majestatyczna i imponująca fasada bazyliki została wykonana z bloków trawertynu pochodzących z Koloseum, dzięki hojności kard. Guillaume’a d’Estouteville. Purpurat zlecił przebudowę w latach 1479-1483. Nad głównym portalem znajduje się fresk przedstawiający przekazanie reguły augustiańskiej.

Obrazy maryjne

Pod koniec XVIII i na początku XIX w. wnętrze zyskało ostateczny układ: plan krzyża łacińskiego podzielony na trzy nawy. W nawie głównej znajdują się freski poświęcone Matce Bożej, autorstwa rzymskiego malarza Pietra Gagliardiego, po ogłoszeniu Dogmatu o Niepokalanym Poczęciu.

Bazylika pielgrzymów

Ołtarz główny - nad którym znajduje się bizantyjska ikona z IX w. z Konstantynopola - pochodzi z epoki baroku. „Ikona przedstawia Matkę Bożą jako tę, która wskazuje Chrystusa, drogę dla chrześcijan” - wyjaśnia o. Cormio, podkreślając znaczenie tematu pielgrzymowania w tej bazylice. Znajdowała się ona bowiem wzdłuż „świętej drogi” (Via Sacra), która prowadziła do Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Bazylika matek

Reklama

Kolejną cechą charakterystyczną bazyliki jest jej związek z macierzyństwem. Liczne wota na ścianach świadczą o niezliczonych łaskach otrzymanych od Maryi i nawiązują do rzeźby czczonej w Rzymie od wieków. Jest to Madonna del Parto, autorstwa Jacopo Tattiego, zwanego Sansovino, wykonana z jednego bloku marmuru w latach 1516-1521. W XIX w. modliła się przed nią również matka bł. Alfreda Ildefonsa Schustera, uzyskując łaskę uzdrowienia syna. W 1822 r. Pius VII udzielił odpustu tym, którzy ucałowali stopę Matki Bożej. Napływ pielgrzymów był tak duży, że marmur uległ zużyciu i konieczna była jego wymiana na stopę wykonaną ze srebra.

Grób św. Moniki

„Nadal spotykamy tu wiele matek, które przychodzą, aby powierzyć swoje pragnienie posiadania dziecka lub trudności w donoszeniu ciąży” - wyjaśnia rektor bazyliki, wskazując kolejne znaczące miejsce w świątyni: grób św. Moniki. Doczesne szczątki matki św. Augustyna trafiły tu z woli papieża Marcina V w XV w. Pochodziły z katedry św. Aurei w Ostii, gdzie Monika zmarła w 387 r., i gdzie nadal istnieje wspólnota augustianów. Początkowo szczątki były przechowywane w XV-wiecznym sarkofagu wykonanym przez rzeźbiarza Isaia z Pizy. Następnie przeniesiono je pod ołtarz w ostatniej kaplicy w lewej nawie.

Modlitwa za dzieci, które utraciły wiarę

„Bazylika jest celem wielu matek, których dzieci oddaliły się od wiary” - komentuje o. Cormio. „Monika jest matką, która powołała Augustyna nie tylko do życia biologicznego, ale przede wszystkim do życia w wierze. Myślę, że miłość, jaką Augustyn darzył Kościół, jest owocem relacji, jaką miał z matką. Dla Doktora Kościoła Kościół jest bowiem matką, która karmi swoje dzieci sakramentami i właściwą doktryną, chroni je i broni przed błędami herezji. Duchowość augustiańska nie może być oddzielona od relacji między Moniką a Augustynem”.

Franciszek i Leon przy grobie św. Moniki

Reklama

Ziemia z Tagasty - miasta, w którym urodzili się Monika i Augustyn, znajduje się w naczyniu umieszczonym obok ołtarza, przed którym 28 sierpnia 2013 r., przy okazji kapituły generalnej augustianów, modlił się również papież Franciszek. „Tego dnia - opowiada rektor bazyliki - obecny był także ówczesny przeor generalny o. Robert Prevost, który kończył swoją 12-letnią kadencję. Było to jakby przekazanie pochodni”.

Madonna pielgrzymów Caravaggia

Niekwestionowanym arcydziełem znajdującym się w bazylice św. Augustyna na Polu Marsowym jest Madonna pielgrzymów Caravaggia, zwana także Madonną Loretańską. Obraz został zamówiony na początku XVII w. przez notariusza z Bolonii, Ermete Cavallettiego, i podarowany dla kościoła przez malarza w podziękowaniu za schronienie udzielone mu podczas ucieczki po aresztowaniu. U stóp Maryi z Dzieciątkiem w ramionach, w dramatycznej grze światła i cienia, klęczą dwaj pielgrzymi, ubrani w łachmany, z poranionymi i brudnymi stopami.

Przesłanie augustiańskie

„Jest to ostatnie dzieło Caravaggia wykonane w Rzymie. Rodzina Cavalletti pochodziła z regionu Marche i była oddana Matce Bożej z Loreto. Maryja przedstawiona jest przed domem, Santa Casa, zaledwie naszkicowanym za pomocą stopnia i framugi. Nie mieszka w szlacheckim domu. Biała tkanina, którą podtrzymuje Dzieciątko, nawiązuje do całunu Męki Pańskiej”. Przesłanie tego dzieła jest typowe dla duchowości augustiańskiej. „Ruch skierowany ku Bogu - zauważa o. Cormio - nie następuje wyłącznie dzięki woli człowieka. Zawsze istnieje Boża łaska, która nas wyprzedza i wychodzi nam naprzeciw”.

Prorok Izajasz Rafaela

Reklama

W tej rzymskiej bazylice znajduje się także dzieło innego wielkiego mistrza - Rafaela. Fresk przedstawiający proroka Izajasza, namalowany w 1512 r. przez artystę z Urbino, nosi w sobie monumentalny styl współczesnych fresków Michała Anioła w Kaplicy Sykstyńskiej. „Izajasz - zauważa o. Pasquale Cormio - zapowiada narodziny Mesjasza i niesie na zwoju, zapisanym w języku hebrajskim, zaproszenie do wejścia do rodziny Chrystusa: Kościoła”. Proroctwo to zostało ukazane w znajdującej się poniżej rzeźbie, którą wykonał Andrea Sansovino, poświęconej Najświętszej Maryi Pannie ze św. Anną.

Krucyfiks św. Filipa Neri

W duchu owocnej relacji między sztuką, wiarą a pobożnością w bazylice św. Augustyna na Polu Marsowym napotykamy kolejny klejnot. Jest nim cenny krucyfiks z XVI w. Św. Filip Neri spędzał przed nim wiele godzin na modlitwie w czasach, gdy studiował teologię w prestiżowej szkole należącej do augustianów.

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

O. prof. Andrzej Wodka CSsR Przewodniczącym Komitetu Dziekanów i Prezesów Papieskich Uczelni w Rzymie

[ TEMATY ]

zakon

Rzym

www.redemptor.pl

prof. Andrzej Wodka CSsR

prof. Andrzej Wodka CSsR

O. prof. Andrzej Wodka, redemptorysta z Prowincji Warszawskiej, Prezes Akademii Alfonsjańskiej, został wybrany Przewodniczącym Komitetu Dziekanów i Prezesów Papieskich Uczelni w Rzymie.

O. Andrzej Stefan Wodka CSsR urodził się 29 grudnia w 1959 w Borzęcinie (województwo małopolskie). Wykształcenie w zakresie szkoły podstawowej i średniej zdobył w latach 1966-1978 i zakończył je egzaminem dojrzałości, specjalizując się w językach obcych. W roku 1978 wstąpił do Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela. Pierwszą profesję zakonną złożył 1 lutego 1980 r. Święcenia kapłańskie otrzymał 6 czerwca 1985 roku w Tuchowie. Ukończył studia specjalistyczne (licencjat z Pisma Świętego) w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie. W latach 1989-1992 pracował jako wykładowca, wychowawca i duszpasterz powołaniowy w Wyższym Seminarium Duchownym Redemptorystów (Tuchów i Kraków).
CZYTAJ DALEJ

Matka Afryki

Niedziela Ogólnopolska 27/2021, str. VIII

[ TEMATY ]

bł. Maria Teresa Ledóchowska

pl.wikipedia.org

Bł. Maria Teresa Ledóchowska

Bł. Maria Teresa Ledóchowska

Patronka dzieł misyjnych w Polsce – bł. Maria Teresa Ledóchowska była starszą siostrą św. Urszuli.

Należała do wielkiej i znanej rodziny Ledóchowskich. Do 20. roku życia mieszkała w Austrii, w Loosdorf i St. Pölten. W 1883 r. Ledóchowscy przenieśli się z Austrii na stałe do Polski, do Lipnicy Murowanej k. Bochni.
CZYTAJ DALEJ

Bp Piotrowski do Rycerzy Kolumba: nie dajmy się uwieść i zachowujmy naszą godność

2025-07-06 14:24

[ TEMATY ]

homilia

Rycerze Kolumba

bp Jan Piotrowski

Karol Porwich/Niedziela

Nie dajmy się uwieść, czuwajmy i zachowujmy naszą godność oraz tożsamość chrześcijańską - mówił w sobotę 5 lipca w Domaszowicach bp Jan Piotrowski, w homilii podczas Mszy św. z okazji 10-lecia Rycerzy Kolumba w tutejszej parafii bł. Wincentego Kadłubka. Biskup kielecki nawiązywał do łask roku Jubileuszowego 2025 oraz do osoby bł. ks. Michaela McGivneya, założyciela Rycerzy Kolumba i zadań, które im wyznaczył, a także wyrażał wdzięczność Bogu za 10 lat działalności Rady Rycerzy Kolumba w domaszowickiej parafii.

Przypominając, że „wciąż potrzebujemy ewangelicznych ideałów” , bp Piotrowski zauważył uczestnictwo Rycerzy w dziele ewangelizacyjnym w nawiązaniu do posługi ich założyciela, którego „historię tworzą nie tyle pisma i zarządzenia, ale dzieła, których dokonał”. - Jego wizja jest aktualna, bo jest ewangeliczna, a Ewangelia to jest Jezus Chrystus - podkreślił bp Piotrowski. O wierność tej wizji apelował w 2003 r. św. Jan Paweł II, zachęcając zarazem Rycerzy do poszukiwania nowych dróg.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję