Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Papieskie inspiracje

Niedziela sosnowiecka 15/2014

[ TEMATY ]

wspomnienia

Krzysztof Chwaleba

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na trasie VII pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w 1999 r. znalazł się Sosnowiec, gdzie 14 czerwca na placu Papieskim Ojciec Święty spotkał się z wiernymi Zagłębia Dąbrowskiego. Przemawiając, podkreślił szczególną wartość pracy w jej ludzkim wymiarze. Człowiek powinien być traktowany jako sprawca i twórca, a nie jako narzędzie produkcji. Papież wskazał na koniczność widzenia Bożej perspektywy w ludzkim wysiłku. „Trud pracy i dzieła przeszłych pokoleń stanowią dla nas wyzwanie, aby w dalszym ciągu czynić sobie ziemię poddaną, tę ziemię, którą Stwórca nam dał w posiadanie, dał i zadał równocześnie” - mówił wówczas Jan Paweł II.

Wcześniej biskup sosnowiecki Adam Śmigielski SDB w znamiennych słowach przywitał Ojca Świętego na ziemi ludzi pracy, w „stolicy czerwonego Zagłębia, czerwonego (...) nie od nienawiści i negacji wartości religijnych i narodowych, ale czerwonego z miłości Boga i Ojczyzny”. Wypowiedź ta stała się inspiracją dla artysty z Krosna, Krzysztofa Chwaleby, do stworzenia w 2007 r. medalu upamiętniającego wizytę Papieża Polaka w Sosnowcu. Na rewersie medalu, wokół portretu Jana Pawła II znalazły się przewrotne słowa: „Sosnowiec - bastion komunizmu wita Papieża”. Twórca wprowadził ów napis z przekory wobec tradycyjnego uznawania ziemi sosnowieckiej za stolicę „czerwonego Zagłębia”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Medal należy do serii osiemdziesięciu dzieł Krzysztofa Chwaleby zatytułowanej „Śladami pielgrzymek Jana Pawła II po Polsce”. Prace były odlewane w brązie, w latach 2001-2009. Jest to najliczniejsza w Polsce grupa medali poświęconych Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II stworzona przez jednego artystę. Grawer uczestniczył w pełnym cyklu powstawania prac - od projektu komputerowego, poprzez model i odlew po ostateczną obróbkę. W Polsce tylko część medalierów pozostawia swoje piętno na każdym egzemplarzu dzieła. Większość wykonuje projekt oraz gipsowy model, który przekazuje odpowiedniemu zakładowi. Tym sposobem proces produkcji finalizuje się już bez udziału artysty, w Mennicy Polskiej w Warszawie lub w obcej firmie rzemieślniczej.

Twórca postawił sobie cel zilustrowania wszystkich wizyt Ojca Świętego Jana Pawła II w Polsce. Na awersach medali Krzysztof Chwaleba umieszczał wizerunki ołtarzy, przy których Papież odprawiał Msze św., nabożeństwa czy tylko głosił słowo do wiernych, lub też przedstawiał zarysy najbardziej charakterystycznych budowli w miejscach odwiedzanych przez Ojca Świętego. Na medalu sosnowieckim znalazł się wizerunek ołtarza zbudowanego na placu Papieskim, zaprojektowanego przez firmę AIR Jurkowscy - Architekci Sp. z o.o. Symbolika obiektu nawiązywała do charakteru regionu. Na podstawie w kształcie ściętego ostrosłupa artyści umieścili sosnę z rozwieszonym krzyżem. Było to nawiązanie do początków historii miasta - do sosnowych lasów. Wokoło ustawiono stalową ramę, która symbolizowała industrializację i przemysłowy charakter regionu. Krzyż niejako łączył i uświęcał te dwa wymiary - naturę i osiągnięcia ludzkiej pracy. Wskazywał na ideę sprawiedliwości społecznej. Nad tronem Ojca Świętego Jana Pawła II projektanci umieścili szklany dach, który miał być znakiem domu rodzinnego.

Reklama

Oryginalne w pracy Krzysztofa Chwaleby na tle polskiego medalierstwa papieskiego jest to, że nie portret Jana Pawła II jest najważniejszym motywem ikonograficznym. Istotą przedstawienia jest zarys ołtarza na awersie. Wizerunek Ojca Świętego przesunięto na rewers - odwrotną i mniej ważną stronę dzieła. Papież Polak został przedstawiony od przodu, z prawą ręką podniesioną w geście pozdrowienia.

W medalierstwie funkcjonowały dwa typy szat Ojca Świętego Jana Pawła II. W przypadku ilustrowania scen z życia codziennego Papież ubrany był w strój zwykły, składający się z białej przepasanej sutanny, pelerynki (mucetu) oraz piuski. Gdy medal odnosił się do chwil bardziej podniosłych, np. momentu sprawowania Liturgii, Ojciec Święty nosił strój pontyfikalny. Jego elementami były m.in.: ozdobny ornat, paliusz na ramionach jako symbol władzy papieskiej oraz mitra na głowie. W trakcie wizyty w Sosnowcu Papież nie odprawiał Mszy św. Wygłosił słowo do wiernych podczas prawie półtoragodzinnego spotkania z mieszkańcami Sosnowca. Krzysztof Chwaleba do ilustracji sceny wybrał więc strój zwykły, codzienny Papieża. Tym sposobem podkreślony został niejako rodzinny charakter tej wizyty.

We współczesnej sztuce medalierskiej istnieje wiele schematów ukazywania Ojca Świętego Jana Pawła II. Częste są popiersia lub półpostaci z profilu. Do rzadszych typów ikonograficznych należą przedstawienia całej sylwetki. Zupełnie unikatowe są wizerunki Jana Pawła II widzianego od tyłu. Współcześni medalierzy z dużą swobodą ilustrowali życie Jana Pawła II, podkreślając ludzki wymiar jego posługi. Znane są przedstawienia Papieża wśród dzieci, przechadzającego się w górach, czy jako starszego człowieka podpierającego się laską. Polskie medale dedykowane Ojcu Świętemu odbiegają od tradycji portretowania wcześniejszych papieży podkreślającej majestat i powagę urzędu. Są wspaniałym dokumentem jego drogi do świętości.

2014-04-11 14:14

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Harcmistrzyni Izydora Kossowska W 130. rocznicę urodzin i 60. rocznicę śmierci

Niedziela przemyska 19/2013, str. 5

[ TEMATY ]

wspomnienia

Archiwum hm. Krystyny Czajkowskiej

Izydora Kossowska

Izydora Kossowska
Harcmistrzyni Izydora Kossowska urodziła się 10 maja 1883 r. we Lwowie. Tam też rozpoczęła naukę w szkole powszechnej. Dyplom magistra biologii z fizyką uzyskała na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w 1906 r. Do Przemyśla przybyła w 1912 r., i zamieszkała przy ul. Grodzkiej 15. Mieszkała tu aż do śmierci. Została tu skierowana jako nauczycielka do Żeńskiej Szkoły Wydziałowej im. Królowej Jadwigi przy ul. Wodnej. We Lwowie zetknęła się ze skautingiem i postanowiła zaszczepić jego idee w swojej szkole. Z jej inicjatywy w szkole powstała II Żeńska Drużyna Skautek.
CZYTAJ DALEJ

Dlaczego Tuskowi opłaca się dyskusja tylko o praworządności

2024-09-13 21:14

[ TEMATY ]

felieton

Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

Samuel Pereira

Kurs przyjęty przez nowy rząd jest niebezpieczny. Odejście od respektowania prawa w imię „demokracji walczącej”, która w praktyce oznacza zwalczanie największej partii demokratycznej w Polsce, jaką jest wciąż Prawo i Sprawiedliwość – to polityka totalnie niepraworządna i szkodliwa dla państwa oraz jego obywateli. Konsekwencje działań koalicji 13 grudnia to osłabienie zasady praworządności, ryzyko politycznej instrumentalizacji prawa, osłabienie zaufania obywateli do państwa i instytucji oraz naruszenie podstawowych zasad demokracji, a także wysyłanie do obywateli sygnału: jeśli jesteśmy w stanie wyższej konieczności, to przepisy prawa nas nie zobowiązują. W końcu tak mówi sam premier, więc to musi być prawda.

Nie ulega wątpliwości, że to wszystko istotne kwestie, których siły troszczące się o dobro Polski nie mogą porzucić. Dlaczego więc intuicja podpowiada mi, że Donald Tusk otwiera szampana każdego dnia, gdy opozycja i opinia publiczna rozprawia o praworządności, kontrasygnatach, ustawach, rozporządzeniach, wytycznych, oświadczeniach, ustawach i ekspertyzach prawnych?
CZYTAJ DALEJ

PSP: 1300 interwencji strażaków, stan alarmowy przekroczony w Głuchołazach

2024-09-14 08:18

[ TEMATY ]

straż pożarna

pogotowie przeciwpowodziowe

PAP/Art Service

Do godz. 6 rano strażacy odnotowali 1300 interwencji związanych z usuwaniem skutków deszczu - poinformowała w sobotę rano Państwowa Straż Pożarna. W Głuchołazach (woj. opolskie) rzeka przekroczyła stan alarmowy o ponad 2 metry.

Jak poinformowała PSP na platformie X, najwięcej interwencji miało miejsce na terenie województw: dolnośląskiego - 650, opolskiego - 231, śląskiego - 173, małopolskiego - 76 oraz wielkopolskiego - 48.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję