Przez całą sobotę w bazylice trwała modlitwa w intencji Ojca Świętego Franciszka. Aż do wieczornej Mszy św. ten wielki czas czuwania wypełniły indywidualne adoracje Najświętszego Sakramentu pielgrzymów z całego miasta. Główną część uroczystości tradycyjnie już rozpoczęła wieczorna procesja z kopią figury Matki Bożej Fatimskiej. Od kościoła pw. Rozesłania Świętych Apostołów do bazyliki Mariackiej poprowadził ją ks. kan. Józef Piłat, dziekan dekanatu Chełm-Zachód i proboszcz parafii pw. Rozesłania Świętych Apostołów. Przez całą drogę wierni wraz z organistą Romualdem Turowskim śpiewali religijne pieśni, rozświetlając jednocześnie płomieniami pochodni i świec drogę. W atmosferze rozmodlenia figura została wniesiona do bazyliki przez mężczyzn z Bractwa Krzyża Świętego.

Modlitwa Kościoła

Wieczornej Mszy św. przewodniczył bp Mieczysław Cisło. Słowo powitania do uczestników wygłosił proboszcz parafii mariackiej ks. prał. Tadeusz Kądziołka. Wspomniał o wizycie, jaką ostatnio złożyli papieżowi Franciszkowi polscy biskupi, a wśród nich bp Cisło. Witając głównego celebransa, Ksiądz Proboszcz podkreślał, że w jego osobie widzimy też Ojca Świętego i troskę, jaką otacza Kościół. W słowie wstępnym Ksiądz Biskup przypomniał, że lutowe święto ma szczególny wymiar w kościołach noszących tytuł bazyliki. Podzielił się też wrażeniami ze spotkań z Ojcem Świętym.

W homilii Ksiądz Biskup poruszył problem wiary. Pytał, kim dla współczesnego człowieka jest Jezus Chrystus. Z niepokojem mówił o odwracaniu się ludzi od Boga i ignorowaniu Jego praw zawartych w Dekalogu. Podkreślał, że znakiem danym przez Boga ludzkości jest Kościół Jezusa Chrystusa. – Kościół to my, ludzie grzeszni, ale Kościół nie konserwuje grzechu, lecz go eliminuje – podkreślał bp Cisło. Następnie krótko scharakteryzował pontyfikaty trzech papieży naszych czasów: Jana Pawła II, Benedykta XVI i Franciszka. – Jan Paweł II to człowiek niezwykłej odwagi i wiary. Nie lękał się żadnego zagrożenia dla swojego życia. To Mojżesz, który przeprowadził Kościół przez trudne czasy. W głoszeniu Chrystusa torował drogę do ludzkiego serca i umysłu; ukazywał człowieka jako osobę szukającą wiary. Natomiast Benedykt XVI był strażnikiem jedności i wierności wiary. Zostawił wiele publikacji, abyśmy mieli odniesienie do naszej prawowierności religijnego myślenia zgodnego z Ewangelią i znakami czasu. Przyszedł też papież Franciszek, niezwykle skromny człowiek, który chce ukazać piękno Kościoła i Ewangelii. On przygarnia każdego człowieka – mówił Ksiądz Biskup.

Chełmska kapituła kolegiacka

Dokładnie 20 lat temu 22 lutego 1994 r. ówczesny metropolita lubelski abp Bolesław Pylak w towarzystwie bp. Zygmunta Kamińskiego uroczyście ogłosił dekret o utworzeniu kapituły kolegiackiej przy bazylice chełmskiej. Godnością kanonicką zostali wówczas obdarzeni wszyscy księża dziekani i wicedziekani ziemi chełmskiej: ks. Bolesław Uszczuk, ks. Edward Sereda, ks. Kazimierz Bownik, ks. Marian Wysocki, ks. Piotr Kimak, ks. Józef Kaproń, ks. Adolf Bała, ks. Janusz Krzak i ks. Henryk Szymański. Ponadto w skład kapituły 12 kanoników gremialnych weszli: ks. prof. Marek Zahajkiewicz, ks. Kazimierz Malinowski i ks. Leszek Adamowicz. Od czasu powołania skład kapituły zmieniał się; dziś, oprócz kanoników gremialnych, tworzy ją kilkudziesięciu kanoników honorowych.

W przemówieniach księży biskupów podczas inauguracji była mowa o zadaniach chełmskiej kapituły. Miała ona dbać o dalszy rozwój kultu maryjnego, splendor nabożeństw odprawianych w bazylice na Górze Chełmskiej, czuwać nad pięknem świątyni oraz inspirować duchowieństwo i wiernych świeckich do pogłębiania życia religijnego i moralnego. Wszystko po to, aby jeszcze pełniej angażować całą wspólnotę Kościoła lokalnego do dzieła nowej ewangelizacji. Te zadania nie straciły na aktualności.

Pierwszym dziekanem kapituły został ks. Kazimierz Bownik, który tę funkcję sprawował aż do lutego br. W trakcie tegorocznych uroczystości odpustowych ks. inf. Kazimierz Bownik poinformował, że na ręce abp. Stanisława Budzika złożył rezygnację; powodem było osiągnięcie 75. roku życia. Tego samego dnia kanonicy gremialni zebrali się na obradach, w trakcie których dokonano wyboru nowego dziekana; został nim obecny proboszcz parafii mariackiej ks. prał. Tadeusz Kądziołka.