Oto kapłan wielki - śp. kardynał Stanisław Nagy

Słowa: „Miałem szczęście” słyszymy albo wypowiadamy, kiedy przydarzyło się nam coś dobrego, dzięki czemu jesteśmy bogatsi wewnętrznie, radośni. Takich wydarzeń w życiu każdego człowieka jest wiele. Odnosząc się do Ewangelii, można by powiedzieć, że mieli szczęście młodzieńcy, którzy pewnego dnia spotkali na swej drodze wspaniałego Rozmówcę, którym był Jezus Chrystus. Zauroczeni Jego osobą, poszli za Nim, niejednokrotnie przelewając swą krew.

Podobnie dzieje się i w naszym życiu. Oto przychodzi moment, że poznajemy człowieka, który okazuje się dla nas osobą znaczącą, niejako przez przypadek wchodzimy w środowiska czy struktury, które naznaczają swoim klimatem całe nasze życie. Bo mieliśmy szczęście spotkać wspaniałego człowieka, wspaniałych ludzi. Tak było pewnie ze Środowiskiem Jana Pawła II. Kontakt z Karolem Wojtyłą rzutował na życie wielu młodych ludzi, toteż niejedna grupa zawiązała się przy późniejszym Papieżu i pięknie pracuje do dziś. Ci ludzie są obecnie pięknymi świadkami wiary, imponującymi niezależnością myślenia, odwagą i wiernością ideałom.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Ciekawie o swojej bliskości z bł. Janem Pawłem II wypowiadał się, dziś już świętej pamięci, kard. Stanisław Nagy. Gdy został podniesiony do godności kardynalskiej, swoją relację z Ojcem Świętym określał słowem bliskość. Niezwykle skromny i pokorny, w swoich wypowiedziach nie śmiał nazywać się przyjacielem Jana Pawła II, a przecież nim był. Bo i dla Jana Pawła II kard. Nagy był człowiekiem wyjątkowym. Ojciec Święty potrzebował jego ogromnej wiedzy i kompetencji, a kard. Nagy był człowiekiem niezwykłego formatu, miał zresztą swoją ugruntowaną pozycję w polskim Kościele, w nauce Kościoła, w Episkopacie, a przy tym odznaczał się wielką kulturą i taktem.

Nie miejsce tu na szczegóły jakże wielu naszych rozmów i dyskusji, dość powiedzieć, że Ksiądz Kardynał pilnie śledził bieżące wydarzenia i umiał spojrzeć na nie z wielką roztropnością, perspektywą i zawsze mając na uwadze dobro człowieka. Dlatego jako redakcja bardzo wiele mu zawdzięczamy. Opatrzność umieściła go jeszcze bliżej Jana Pawła II, gdy został kardynałem. Nie stracił przez to kontaktu z polską rzeczywistością, pilnie obserwował, co się dzieje w kraju, wiele też razy rozmawiał z Ojcem Świętym na temat katolickich środków przekazu. Te tematy poruszał również w rozmowach ze mną. Mówiliśmy o tekstach „niedzielnych”, wskazywał potrzeby, na które powinniśmy zareagować. Zawsze wykazywał się dużą mądrością i było pewne, że Kościół był sercem myśli i życia Księdza Kardynała. Był prawdziwym nośnikiem myśli Jana Pawła II. Gdy zastanawialiśmy się, jakie byłoby stanowisko Ojca Świętego w danej sprawie, to spokojnie można było pytać o to Księdza Kardynała.

Reklama

Kiedyś zapytał mnie, czy byłbym zdolny podjąć pewien dość kontrowersyjny temat, dotyczący obrony Kościoła. Temat nieco niezręczny, ale ponieważ było to potrzebne, bez wahania odpowiedziałem: tak. Wiedziałem, że to, co sugeruje, wynika z jego bogatych przemyśleń oraz z dyskusji na najwyższych kościelnych szczeblach. Z jakichś powodów jednak nie doszło do publikacji określonego tekstu. Kard. Nagy przyjął to bez komentarza, nie dopytywał - jak zawsze zresztą - o szczegóły. Pozostało mi tylko serdeczne i piękne przyjęcie przekazanego przesłania.

Teksty Księdza Kardynała nie należały do łatwych, choć bardzo przylegały do mojego zamyślenia i były mi zawsze bardzo bliskie eklezjalnie. To on zwrócił mi również uwagę, że nie możemy dopuścić do zapomnienia o wybitnym etyku i wielkim przyjacielu Jana Pawła II - ks. prof. Tadeuszu Styczniu SDB. Sam podjął się napisania o nim książki „Świadkowie Wielkiego Papieża” (272. tom Biblioteki „Niedzieli”) i prosił mnie o tekst, który zamierzał włączyć do książki, gdyż także znałem ks. Tadeusza. Korzystając z wielkiej wiedzy kard. Nagyego z zakresu eklezjologii, prosiłem go o refleksje nad Kościołem - opublikowaliśmy je w książce „Z myślą o moim Kościele” (277, tom Biblioteki „Niedzieli”). Publikacja bardzo cenna, ze znawstwem rzeczy wyjaśniająca niektóre sprawy związane z polskim Kościołem, ukazująca też wielką miłość Księdza Kardynała do Kościoła i Ojczyzny. Pytania do kard. Nagyego koncentrowały się na problemie: Polsko, co się z tobą stało?, który teraz podjął Ogólnopolski Kongres Katolików „Stop Ateizacji”, odbywający się 16 czerwca br. na Jasnej Górze.

Kard. Nagy starał się publikować swoje teksty w pismach, o których wiedział, że są wierne Kościołowi. Cenił „Nasz Dziennik” i często gościł na jego łamach. Cenił też Radio Maryja i Telewizję Trwam i z miłością odnosił się do o. Tadeusza Rydzyka.

Reklama

To człowiek prawdy, który nie kłaniał się okolicznościom. Pragnął wielkości swojej Ojczyzny. Marzył, by miała ona prawych polityków, by nie ulegała modom, a zwłaszcza z taką siłą napływającej do nas nieobyczajności. Chciał, żeby polska kultura była zawsze kulturą Ewangelii. Doskonale wiedział, że wierność chrześcijańskiemu dziedzictwu narodowemu jest gwarantem naszej wielkości.

Kard. Stanisław Nagy był świadom tego, jak ważną rolę w życiu narodu odegrali wielcy polscy hierarchowie: kard. Stefan Wyszyński, Jan Paweł II, abp Ignacy Tokarczuk. Rozglądał się po naszym Kościele i szukał w nim ludzi, którzy mogą przekonać naród do życia Ewangelią. To było wielkie poszukiwanie, niekiedy rozpaczliwe, serdeczne i tęskne wyglądanie. Jak ojciec czekający na powrót syna marnotrawnego, kard. Nagy marzył o jakimś zreflektowaniu się narodu, o powszechnym powrocie na właściwą drogę.

Ostatnio poruszał się na wózku inwalidzkim. Fizycznie ograniczony, pozostawał sprawny, wielki i mądry duchem. Napisał kiedyś o. Jacek Woroniecki o kard. Auguście Hlondzie, że był „vir desideriorum” - mężem wielkich pragnień. Kard. Stanisław Nagy to także „vir desideriorum” - człowiek wyglądający kogoś, kto by przylegał do takich wartości, jak bł. Jan Paweł II, Prymas Tysiąclecia czy abp Ignacy Tokarczuk. Bardzo tego pragnął...

Jednocześnie dostrzegał wielkość polskiego Kościoła w porównaniu z Kościołem na świecie i cieszył się pracą wielu biskupów, o której opowiadał. Wierzył także, iż ten czy inny może mniej zdeterminowany apostolsko biskup okaże jeszcze swoją pasterską moc, co będzie zbawienne dla narodu. Zawsze był pełen nadziei i dobrej myśli. Jego wiara była wielka, wielkie było jego zaufanie do Chrystusa i Bożego Serca. W rozmowach wątek ściśle religijny zawsze był na pierwszym miejscu.

„Ecce sacerdos magnus” - Oto kapłan wielki - tak można dziś podsumować życie kard. Stanisława Nagyego, człowieka wielkiego umiłowania Eucharystii i Jezusa Eucharystycznego, który subtelnie przewodził swojej wspólnocie zakonnej, choć zawsze czuł się tylko jej zwyczajnym bratem. I w naszych sercach pozostawił trwały ślad dobra, piękna i mądrości Bożej, który niech będzie dla nas znakiem jego świętej pamięci i kierunkowskazem.

Drodzy bracia i siostry, W ostatnich katechezach widzieliśmy, jak czytanie i rozważanie Pisma Świętego w modlitwie osobistej i wspólnotowej otwierają na słuchanie Boga, który do nas mówi i rozbudzają światło, aby zrozumieć teraźniejszość. Dzisiaj chciałbym mówić o świadectwie i modlitwie pierwszego męczennika Kościoła, św. Szczepana, jednego z siedmiu wybranych do posługi miłości względem potrzebujących. W chwili jego męczeństwa, opowiedzianej w Dziejach Apostolskich, ujawnia się po raz kolejny owocny związek między Słowem Bożym a modlitwą. Szczepan został doprowadzony przed trybunał, przed Sanhedryn, gdzie oskarżono go, iż mówił, że „Jezus Nazarejczyk zburzy...[świątynię] i pozmienia zwyczaje, które nam Mojżesz przekazał” (Dz 6, 14). Jezus podczas swego życia publicznego rzeczywiście zapowiadał zniszczenie świątyni Jerozolimskiej: „Zburzcie tę świątynię, a Ja w trzech dniach wzniosę ją na nowo” (J 2,19). Jednakże, jak zauważył św. Jan Ewangelista, „On zaś mówił o świątyni swego ciała. Gdy więc zmartwychwstał, przypomnieli sobie uczniowie Jego, że to powiedział, i uwierzyli Pismu i słowu, które wyrzekł Jezus” (J, 21-22). Mowa Szczepana przed trybunałem, najdłuższa w Dziejach Apostolskich, rozwija się właśnie na bazie tego proroctwa Jezusa, który jako nowa świątynia inauguruje nowy kult i zastępuje ofiary starożytne ofiarą składaną z samego siebie na krzyżu. Szczepan pragnie ukazać, jak bardzo bezpodstawne jest skierowane przeciw niemu oskarżenie, jakoby obalał Prawo Mojżesza i wyjaśnia swoją wizję historii zbawienia, przymierza między Bogiem a człowiekiem. Odczytuje w ten sposób na nowo cały opis biblijny, itinerarium zawarte w Piśmie Świętym, aby ukazać, że prowadzi ono do „miejsca” ostatecznej obecności Boga, jakim jest Jezus Chrystus, a zwłaszcza Jego męka, śmierć i Zmartwychwstanie. W tej perspektywie Szczepan odczytuje też swoje bycie uczniem Jezusa, naśladując Go aż do męczeństwa. Rozważanie Pisma Świętego pozwala mu w ten sposób zrozumieć jego misję, jego życie, chwilę obecną. Prowadzi go w tym światło Ducha Świętego, jego osobista, głęboka relacja z Panem, tak bardzo, że członkowie Sanhedrynu zobaczyli jego twarz „podobną do oblicza anioła” (Dz 6, 15). Taki znak Bożej pomocy, przypomina promieniejące oblicze Mojżesza, gdy zstępował z góry Synaj po spotkaniu z Bogiem (por. Wj 34,29-35; 2 Kor 3,7-8). W swojej mowie Szczepan wychodzi od powołania Abrahama, pielgrzyma do ziemi wskazanej przez Boga, którą posiadał jedynie na poziomie obietnicy. Następnie przechodzi do Józefa, sprzedanego przez braci, którego jednak Bóg wspierał i uwolnił, aby dojść do Mojżesza, który staje się narzędziem Boga, aby wyzwolić swój naród, ale napotyka również wielokrotnie odrzucenie swego własnego ludu. W tych wydarzeniach, opisywanych przez Pismo Święte, w które Szczepan jest, jak się okazuje religijnie zasłuchany, zawsze ujawnia się Bóg, który niestrudzenie wychodzi człowiekowi naprzeciw, pomimo, że często napotyka uparty sprzeciw, i to zarówno w przeszłości, w chwili obecnej jak i w przyszłości. W tym wszystkim widzi on zapowiedź sprawy samego Jezusa, Syna Bożego, który stał się ciałem, który - tak jak starożytni Ojcowie - napotyka przeszkody, odrzucenie, śmierć. Szczepan odwołuje się zatem do Jozuego, Dawida i Salomona, powiązanych z budową świątyni Jerozolimskiej i kończy słowami proroka Izajasza (66, 1-2): „Niebiosa są moim tronem, a ziemia podnóżkiem nóg moich. Jakiż to dom możecie Mi wystawić i jakież miejsce dać Mi na mieszkanie? Przecież moja ręka to wszystko uczyniła” (Dz 7,49-50). W swoim rozważaniu na temat działania Boga w historii zbawienia, zwracając szczególną uwagę na odwieczną pokusę odrzucenia Boga i Jego działania, stwierdza on, że Jezus jest Sprawiedliwym zapowiadanym przez proroków; w Nim sam Bóg stał się obecny w sposób wyjątkowy i ostateczny: Jezus jest „miejscem” prawdziwego kultu. Szczepan przez pewien czas nie zaprzecza, że świątynia jest ważna, ale podkreśla, że „Najwyższy jednak nie mieszka w dziełach rąk ludzkich” (Dz 7, 48). Nową, prawdziwą świątynią, w której mieszka Bóg jest Jego Syn, który przyjął ludzkie ciało. To człowieczeństwo Chrystusa, Zmartwychwstałego gromadzi ludy i łączy je w sakramencie Jego Ciała i Krwi. Wyrażenie dotyczące świątyni „nie zbudowanej ludzkimi rękami” znajdujemy także w teologii świętego Pawła i Liście do Hebrajczyków: ciało Jezusa, które przyjął On, aby ofiarować siebie samego jako żertwę ofiarną na zadośćuczynienie za grzechy, jest nową świątynią Boga, miejscem obecności Boga żywego. W Nim Bóg jest człowiekiem, Bóg i świat kontaktują się ze sobą: Jezus bierze na siebie cały grzech ludzkości, aby go wnieść w miłość Boga i aby „spalić” go w tej miłości. Zbliżenie się do krzyża, wejście w komunię z Chrystusem oznacza wejście w to przekształcenie, wejście w kontakt z Bogiem, wejście do prawdziwej świątyni. Życie i mowa Szczepana nieoczekiwanie zostają przerwane wraz z ukamienowaniem, ale właśnie jego męczeństwo jest wypełnieniem jego życia i orędzia: staje się on jedno z Chrystusem. W ten sposób jego rozważanie odnośnie do działania Boga w historii, na temat Słowa Bożego, które w Jezusie znalazło swoje całkowite wypełnienie, staje się uczestnictwem w modlitwie Pana Jezusa na krzyżu. Rzeczywiście woła on przed śmiercią: „Panie Jezu, przyjmij ducha mego!” (Dz 7, 59), przyswajając sobie słowa Psalmu 31,6 i powtarzając ostatnią wypowiedź Jezusa na Kalwarii: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mojego” (Łk 23,46); i wreszcie, tak jak Jezus zawołał donośnym głosem wobec tych, którzy go kamienowali: „Panie, nie poczytaj im tego grzechu!” (Dz 7, 60). Zauważamy, że chociaż z jednej strony modlitwa Szczepana podejmuje modlitwę Jezusa, to jest ona skierowana do kogo innego, gdyż jest ona skierowana do samego Pana, to znaczy do Jezusa, którego uwielbionego kontempluje po prawicy Ojca: „Widzę niebo otwarte i Syna Człowieczego, stojącego po prawicy Boga” (w. 56). Drodzy bracia i siostry, świadectwo św. Szczepana daje nam pewne wskazania dla naszej modlitwy i życia. Możemy się pytać: skąd ten pierwszy chrześcijański męczennik czerpał siłę do stawiania czoła swoim prześladowcom i aby dojść do daru z siebie samego? Odpowiedź jest prosta: ze swej relacji z Bogiem, ze swej komunii z Chrystusem, z rozważania Jego historii zbawienia, dostrzegania działania Boga, które swój szczyt osiągnęło w Jezusie Chrystusie. Także nasza modlitwa musi się karmić słuchaniem Słowa Bożego w komunii z Jezusem i Jego Kościołem. Drugi element to ten, że św. Szczepan widzi w dziejach relacji miłości między Bogiem a człowiekiem zapowiedź postaci i misji Jezusa. On - Syn Boży - jest świątynią „nie zbudowaną ludzkimi rękami”, w której obecność Boga stała się tak bliska, że weszła w nasze ludzkie ciało, aby nas doprowadzić do Boga, aby otworzyć nam bramy nieba. Tak więc nasza modlitwa powinna być kontemplacją Jezusa siedzącego po prawicy Boga, Jezusa jako Pana naszego, mojego codziennego życia. W Nim, pod przewodnictwem Ducha Świętego, możemy także i my zwrócić się do Boga, nawiązać realny kontakt z Bogiem, z zaufaniem i zawierzeniem dzieci, które zwracają się do Ojca, który je nieskończenie kocha. Dziękuję. tlum. st (KAI) / Watykan